Motorsiklet Sürüş Teknikleri VE ÖNEMLİ BİLGİLER

Şürüş esnasında engellerden kaçma

Öyle ya da böyle günün birinde engellerden kaçınma becerilerinizi test etmek zorunda kalabilirsiniz. Gerçek hayatta bir riskle karşılaşmadan önce yeteneklerinizi bilemenin zamanıdır.

Hepimiz isteriz ki çıktığımız her motorsiklet turu güzel bir manzaranın içinden akıp giden tatlı virajlı bir yolda çiçek kokuları arasında görünürde tek bir arabanın olmadığı keyifli bir gezi olsun. Ne yazık ki motorsiklet kullanmanın gerçekleri çiçek koklamak istiyorsanız kenara çekmenizi gerektiriyor. Hemen önünüzdeki virajın ardında sizi neyin beklediğini bilemezsiniz.

Bir kısmımızın bizzat katıldığı OMM Riders seminerlerinde Paolo Volpara’nın seminerinden hatırlayacağı SIPDE’den tekrar bahsedelim. SIPDE ingilizce Scan(gözle), Identify(tanımla), Predict(tahmin et), Decide(karar ver), Execute(uygula) kelimelerinin baş harflerinin birleştirilmesiyle elde edilen ve motor kullanmanın ana prensiplerini belirleyen bir önlemler bütünü olarak tanımlanabilir ve de çok doğru bir sistemdir. İyi de tahmin edip beklediğiniz durumlarda kendinizi kurtarmak için yapmanız gerekeni bilmiyor yada uygulayamıyorsanız bunların ne önemi varki?

Motor kazalarından kaçınmanın belkide en geçerli yöntemlerinden biri potansiyel kaza noktalarından kaçınmak ve yolda karşınıza çıkabilecek araç yada büyük nesnelerin çevresinden güvenlice geçmektir ama hayat size karar verip uygulamak için genellikle pek fazla zaman tanımaz. Böyle durumlarda ani dönüş yapabilme, nesnelerin üstünden geçme gibi kaçınma manevraları gerekli olmaktadır. Bunları uygulayabilmekte ne yapacağını bilmek ve daha önce pratik yapmakla mümkündür.

Ani Dalgalı Dönüş:Swerwing

Burada bahsettiğim ani dönüş aslında birbirine bağlı iki dönüş hareketinin birarada yapılması yada dalgalanma olarak tanımlanabilir. İlk hareket motorsikletin izlediği yolu çarpmak istemediğiniz nesneden uzaklaştırır, ikincisi ise sizi izlediğiniz yola geri döndürür. Bununla birlikte dinamik yapısından ötürü bu hareket basit iki dönüşten daha karmaşıktır.

Şehirlerarası gidiş-geliş bir yolda kırsal alanda seyahat ettiğnizi varsayın. Bir virajdan çıkmak üzeresiniz ve tam cıkışta sizin şeridinizde koca bir ağaç dalı yerde yatıyor. Tehlikenin farkına vardığınız anda gitmek istediğiniz noktaya bakın, daldan uzağa bakmak yerine dala bakarsanız hedefe-kilitlenme tabir edeceğimiz durumla karşılaşarak yanından geçip gitmek yerine bodoslamadan dalın üstüne gidebilirsiniz. Hemen akabindede motorun dönmesini istediğiniz taraftaki elciğe yüklenin.

Ters yöne sürüş (countersteering) adından da anlaşılacağı gibi sağa dönüş yapmak istediğinizde didonu sola çevirme işleminden ibarettir. Sağı it, sağa git diye kısaltabileceğimiz bu haraket gitmek istediğiniz taraftaki elciğe yüklenmek anlamına gelir. Dönüşün çabukluğu elciğe uyguladığınız güçle orantılıdır.

Bir dalgalı dönüşte elciğe uygulayacağınız güç motorsikleti uzklaşmak istediğiniz nesneden çevirecek kadar güç ve zaman almalıdır. Bunu şöyle örnekleyebiliriz bir çukurdan kaçmak için uygulayacağınız güç ve bunun alacağı zaman bir otobüsün kıçından kurtulmak için harcıyacağınızdan az olacaktır ancak bu noktada hareketi durdurmak yoldan çıkmak demektirki buda dala çarpmaktan yada kaçmaya çalıştığınız çukura düşmekten daha iyi olamaz J. Öyleyse daha önce olduğunuz pozisyona geri dönebilmek için hareketi başlatmak için güç uyguladığınız elciğin tersine yüklenmelisiniz. (Eğer ilk hareket sizi karşı şeride geçirdiyse acilen düşman bölgesinden kendi bölgenize geçmek istemezmisiniz?)

Bu hareketi tipik dönüşlerden ayıran bir takım farkları vardır. Öncelikle bu dinamiktir. Normalde iki dönüşün arasındaki süre sizin motorsikleti normal bir virajda olduğu gibi yatırmanıza olanak sağlayacak kadardır. Burdaysa selede dik pozisyonda gitmek istediğiniz yöne bakarak otururken motorun altınızda iki yana oynamasına müsade etmelisiniz. İkinci olarak bu manevra esnasında lastiklerinizin büyük bir kısmını yol tutuş için kullandığınızdan sert frenajla combine olarak bu hareketi yapmak düşme yada çarpma riskinizi arttırıcı bir faktör olacaktır.

Yolda karşınıza çıkması olası tehlikelerden kaçınmanın daha başka bir takım yolları mutlaka var ve eminim aramızdan bu konularda bilgisi olanlar bizlerle bu bilgi ve tecrübelerini paylaşacaklardır, keyifli sürüşler.

Motosiklet parçalarının zemine sürtmesi

Motosiklet parçalarının zemine sürtmesi:

Sebep; yüksek sürat. Bu durum fazla yatış gerektir. Çözüm; daha iyi göz takibi, giriş süratinin görüş mesafesi, eğim, yüzeyin durumu ve sürücü yeteneklerine göre ayarlanması. Yavaş girip hızlı çıkmak her zaman iyidir.

Sebep; uygun olmayan, çok fazla yatış açısı isteyen sürüş hattı. Çözüm; düzgün giriş hızı ayarlayın, sabit hızınızı muhafaza edin veya dönüş boyunca gaz verin,

Sebep; gaz kesmek. Çözüm; yaklaşırken dönüşün içine bakın (kenara yada diğer objelere bakmak sürücüde gaz kesme iç güdüsünü harekete geçirir), hattınızı planlayın dönüş boyunca elciklere uygun basınç uygulamaya çaba sarf edin.

Sebep; süspansiyon ayarsızlıkları veya yanlış ayar. Çözüm; sürüş öncesi kontrollerini ihmal etmeyin ve bu durumda tekrar yapın, süspansiyon sıkışmasını azaltmak için hızınızı azaltın, gazı çevirmek(motorun boşunu alana ve hafifçe yüklenmesine kadar) süspansiyonların oturması için bu durumda da gereklidir(hızı azalttıktan sonra gazı kapamayın-motoru boşta gider duruma sokmayın), dönüş açısını büyüterek yatış açısını azaltın.

Sebep; yük çok fazla. Çözüm; fazla yük duruma uygun yeni süspansiyon ayarı gerektirdiği için çözüm süspansiyon ayar bozukluğundaki durumla aynıdır.

Sebep; ters eğimli viraj(taçlı yollar). Çözüm; görüş kabiliyetinizi geliştirin(önceden görün), hızınızı ve yatış açınızı azaltın.

Yola çıkmadan önce motosikletinizi kontrol edin

Yola çıkmadan önce motosikletinizi kontrol edin
Yola çıkmadan önce motosikletin kontrol edilmesi motosikletten kaynaklanabilecek kazaların önlenmesi bakımından son derece önemlidir. Bu nedenle yola çıkmadan önce aşağıdaki kontrolleri yapmayı alışkanlık haline getiriniz.

Yakıt : Depo dolu olmalı.
Motor Yağı : Tamam olmalı.
Lastikler : Lastiklerde yarık, kesik olmamalı, hava basınçları yeterli olmalı.
Jantlar : Jant telleri gevşek, jant eğik ya da ezik olmamalı.
Zincir : Zincir yağlı olmalı, zincir boşluğu 15-20 mm olmalıdır.
Motor : Yağ kaçağı olmamalı, cıvata, somun ya da vidalar gevşek olmamalıdır.
Frenler : Balatalar aşınma sınırını aşmamalı, ön fren levye boşluğu 10-20 mm, arka fren pedal boşluğu 20-30 mm olmalıdır.
Debriyaj : Debriyaj balataları aşınma sınırını aşmamalı, levye boşluğu 10-20 mm olmalıdır.
Far, sinyaller ,korna ve fren lambaları : Tüm elektriksel uyarı ve aydınlatma elemanları çalışır, lambalar yanabilir durumda olmalıdır.
Akü : Akü suları tamam olmalı(kuru akü değilse), havalandırma borusu tıkalı olmamalı.
Aynalar : Dikiz aynaları sağlam ve arkayı rahatça görebileceğiniz şekilde ayarlı olmalı.
Cıvata ve somunlar : Dışardan görülebilen bütün cıvata ve somunlar kontrol edilmeli ve gerekirse sıkılmalıdır.

Günümüz modern spor motosikletlerinin düzgün yüzeylerde ön tarafının viraj alırken

Günümüz modern spor motosikletlerinin düzgün yüzeylerde ön tarafının viraj alırken kontrolden çıkması neredeyse imkansız gibidir ancak:

. Hala frenlerdeyseniz. (Frenleme devam ediyorsa)
. Aşırı yatırma açıları kullanarak dönüyorsanız. (Bu şartlarda iki lastikte tutmayı bırakabilir)

Viraj devam ederken motoru gazı kesmeden gerekli güçte tutmak önün yükünü azaltır ve motorun yönlendirilmesini kolaylaştırır ve arka tekerinde hafif sürüklenmesine vesile olarak virajları daha dar açıyla dönmenize imkan verir. Arkanın kayması zordur ancak siz:

. Yoğun bir şekilde arka freni sıkılı tutuyorsanız
. Gaza fazla basıp tekere spin attırıyorsanız (kaygan zeminde güçlü motorları bekleyen, gazı çok sert kullanırsanız veya debriyajla dikkatli değilseniz oluşan durumdur.)
. Yatış açınız çok fazla ise veya zemin kaygan ise.

Genelde çok yüksek yatış açılarında ve zayıf yol yüzeylerinde bile arka teker lastiğiniz problemsiz yol tutmasını bozacak güçlerle baş edecek vasıftadır. Debriyajı yavaş bırakınız, şanzıman hızlanmak içindir, durmak için frenler kullanılır. Aşırı bir şekilde motor frenlemesi (kompresyon fren) yapmaktan kaçınınız.

Hızlı kullanımlar da frenleme gücünüzü ve durma mesafenizi dikkatlice hesaplayın. Yanlış hesaplarsanız sonunda kendinizi frenleme kuvvetinizi kademeli olarak artırıyor bir durumda bulabilirsiniz. Genelde bu durum çok sert ve maalesef çok geç frenlemedir. Zamanında fazla bir kuvvetle sıkmak, geç olarak fazla bir kuvvetle fren sıkmaktan iyidir. Hızlanmanız her zaman mümkündür fakat virajların içinde yavaşlamak çok zordur.
__________________

Acil Durumlarda Zaman Faktörü

Motordaki sürüş teknikleri içinde temel iki esas olan kontra basma(kıvırma) ve acil durum frenlemesi olmazsa olmaz güvenli sürüş zaruri becerilerindendir. Bazense öyle durumlar vardır ki acil freni bırakıp kontrayı bilinçli olarak basarsınız ve motor yatarak yerde sürüklenmeye başlar. Sizde onunla beraber tabi(umarım altında kalmazsınız). Buna İngilizce bir terim olan low-side yani alt taraf denir. Sürücünün devrilen motorun devrildiği tarafta kalması durumu olarak tarif edilebilir. Bu durum o kadar tehlikeli olmamakla beraber motorun altında kalmamaya çok dikkat edilmesi, motorun düşüş anında ne zaman bırakılacağının iyi bilinmesi gerekmektedir. Genellikle motor parçalarının yere sürtünmeye başlaması ile arkanın açılmasını hissettiğiniz anda ki büyük ihtimalle ön tekerinde aksi yönde kaymaya başladığını hissedersiniz, işte o anda motoru bırakarak alt taraftaki bacağınızı motorun altından derhal çekiniz. Kayma esnasında başınızı koruyunuz, dönmeyiniz, ayağa kalkmağa çalışmayınız gevşek bir şekilde ama eklem yerlerinizin dönmesine izin vermeden kaymaya kendinizi bırakınız. Motoru bıraktığınız için sizden önde gidecektir. Güvenlik donanımlarınız yeterli değilse asfaltla olan sürtünmenizde bedeninizden epey bir şeyleri kaybedebilirsiniz. Ve şayet derinizin altındaki kayba uğrayan et fazla ise birinci derece yanıklarla aynı etkiyi yaparak hayatınızı kaybetmenize sebep olabilir. Motora her zaman sanki düşecekmiş gibi giyinip binin, hiçbir şey olmayacakmış gibi değil. Bir başka zaman ve durumda ise motoru hiç yatırmadan çarpma anına kadar soğukkanlı bir şekilde acil durum frenlemesi yaparak çarpma hızının minimuma düşürülmeye çalışılması gerekir. Bu durumda çarpacağınız bir araçsa lastiğine vurmaya çalışılmalı(jantına değil siyah lastik kısmına), üzerinden uçabileceğiniz alçak bir bölümüne vurmaya çalışmalıdır. Bu durum kontra basıp kıvırmayla kurtulamayacağınız kadar kısa bir mesafe varsa tercih edilmelidir. Şayet gerekli kurtarma mesafesi yokken motoru yan yatırırsanız fren devre dışı kalacağından çapma hızınız daha fazla olacaktır.

Bu iki stratejiden hangisini seçeceğiniz o anki duruma ve tamamen sizin inisiyatifinize kalmıştır. Allah kimseyi böyle bir seçim yapmak zorunda bırakmasın diliyorum. Ama bir gün gerekirse siz kontra tekniğinde ve acil durum frenlemesinde usta olmalısınız ve kaskınızla diğer koruyucu donanımlarınızın tam olması gerekir. Tabi bunlarında yetmeyeceği durumlar olabilir. Daha doğrusu vardır. Zaman faktörü.

motorsiklet kazalarını önlemek için yapılması gerekenler


KAZALARI ÖNLEMEK

Kazaların çoğunun önlenebilir olduğunu söylenmektedir. %99 unun. Evet yanlış duymadınız verilen oran bu. % 1 önlenemez tipte kazlardır deniyor. İnanması zor ama doğru olma ihtimali çok fazla.

En çok rastlanılan kaza tipi hangisidir?

İstatistikler sizin yolunuza geçen araçlar ilk sırada diyor. Bu olay bilhassa kavşaklara yaklaşırken olmaktadır. Araç sola sizin önünüze dönüverir. Yada yan yoldan veya park yerinden önünüze bir araç fırlayıverir.

Şimdi ne yapılabilirdi?

Bir kere sürüşte devamlı ileriye bakın ve tarama yapın. Soldan sağa ve yukarıdan aşağıya. 12 saniye yani 90metre önünüze. Bazılarının 12 saniye şu süratte şu kadar eder diye hemen bilgiçliğe başlamadan bu mesafenin trafik kurallarının izin verdiği hız limitleri içinde ki sürüşler için uygun bir zaman ve ona tekabül eden bir mesafe olduğunu hemen belirtelim. Böylelikle muhtemel bir tehlikeyi önceden görebilirsiniz. Buda size reaksiyon için daha fazla bir zaman kazandırır.

İkinci nokta kazaların çoğunun kavşaklarda olduğunu göz önüne alarak iki freninde müdahaleye hazır; elinizin iki parmağı elcik üzerinde ve sağ ayağınız pedalın üzerinde olarak hazır vaziyette tutulmasını öneriyoruz. Motorunuzu hattın soluna alın. Sola dönen bir araçtan kurtulmak için genellikle sola kırarak arkasından dolanmak ve tekrar sağa basmak durumunda olacaksınız. Ancak böyle bir durumda genellikle her iki freni de sıkı sıkarak(basarak değil) durmanız gerekebilir. Bu yüzden acil frenlemesinde önceden uygun bir alanda ve değişik süratlerde kendinizi eğiterek ustalaşmanız şarttır. Genellikle eğitimizi yoksa böyle bir durumda kafadan araca girersiniz. Frenleri orantısız kullanıp bilhassa arka freni kilitleyerek kaymanız kazayı yine önlemeyecektir. Aracı kurtarsanız bile kayıp düşmenize sebep olacaktır. Yani bir şeyi öğrenip mi yola çıkmak iyidir yoksa şansa bırakıp yola çıkmak mı siz karar verin.

İleriye bakmakla araçların ne yapacaklarını tahmin edebilir ve acil durma girmeden normal frenlemeyle kendinizi kurtarabilirsiniz. Ancak bu bir alternatif değildir. Acil durum frenlemesinde ustalaşmayan kişi bilhassa arka freni acil durumlarda kilitleyerek durma mesafesini uzatacak, büyük ihtimalle araca vuracak yada aracı kurtarsa bile kayarak low-side olacaktır yada arka tekeri kilitledikten sonra freni yanlış zamanda bırakarak high-side olacaktır.

İkinci sırada virajı alamayan motosikletlerin karıştığı kazalar gelmektedir. Bu durum genellikle bir sürücü virajı iyi okuyamaz ve girer ancak aniden çok hızlı girdiğini görür, en azından o öyle algılar. Yani gerçekten çok hızlı da girmiş olabildiği gibi kendisi de öyle zannedebilir. Belki pedallar yere sürter ve çok yattığını düşünür ve motoru kaldırması gerektiğini zanneder. Bu sese alışkın değilse yada motor ne kadar yatırılabilir konusun bir bilgisi yoksa ve önceden kullandığı motorunun yatma kapasitesini tam bilmiyor ve bunun eğitimini yapmamışsa bu olur. Kaçınılmazdır. Motoru kaldırır, yolun dışına bakar yada yol kenarındaki bariyerlere bakışları kilitlenir, panik içindedir ve kaza gelir. Yada öylece kilitlenir kalır ve karşı hatta savrulur.

Peki nasıl önlenecek bu kaza tipi?

Basit. Çok basittir gerçekten. Başınızı ve gözlerinizi doğru kullanmayı öğrenin. Sola doğru dönerken motorunuzu yolun sağına alın ve bakışlarınızı yolun sonuna odaklayın. Başka bir yere değil. Karşıdan gelen araca yada, bariyerlere, çift sarı yol çizgisine asla ve asla değil sadece yolun sonuna odaklanın. Sağ dönüşte ise dönüşe başlamadan motorunuzu yolun soluna alın.

Yavaş süratte, 10km, boş bir alanda motorunuzun limitlerini tanıyın. Başınızı ve gözlerinizi doğru kullanmayı öğrenin. Güvenli sürüşte anahtar bakışların doğru kullanılmasıdır. Arka ve ön freni doğru kullanmayı öğrenin. Şansa güvenen budalalardan değil bilinçli profesyonel sürücülerden olunuz.

Motorunuzun yatış kabiliyetini ölçmeden bu tip alıştırmaları bir bisikletle yapmanızı kuvvetle öneririz. Hatta yavaş sürüş tekniğini de önce, tercihen bir dağ bisikleti yoksa normal bir bisiklet ile deneyiniz.

Fren yatmış vaziyette yapılmak zorunluluğu doğarsa hafif olarak ve iki fren birden yapılır. Acil durum frenlemesi ise yatık vaziyette yapılmaz. Motorun dik durumda olması şarttır.

rüzgarli havalarda sürüs teknigi

Rüzgarda sürüş:

Üst bedeniz rahat, kollar rahat olarak alt bedeninizle, bacaklarınızın üst kısımları ile motoru sıkı tutun. Kollarınız gevşek bir durumda olduğu müddetçe patlayan rüzgar sağanağı kollarınız vasıtasıyla gidona transfer olmayacaktır. Alt bedeninizle motoru sıkı tutarken motoru hafifçe rüzgara doğru verin. Üst bedeniniz ise sıvı misali çok hafif olarak gelen rüzgar şoklarına paralel hareket edebilsin. Rüzgarı yerken gazı açık tutmanız motorun havanın içinden yumruk gibi geçmesini sağlar. Rüzgarın darbesiyle ani bir refleks ile gazı kesmeyiniz. Yapmanız gereken bacaklarınızla motoru daha sıkı tutmaktır. Üst bedeninizide rahat bir durumda tutmaktır. Çok az bir miktar gazı kapatmanızın mahzuru olmaz ama tamamen kapatılmamalıdır. Rüzgar sizi iter gazda rüzgarı geri iter, gaz kapatılırsa rüzgar kazanır.

Yol kenarındaki ağaçlara, otlara dikkat ediniz şayet aşırı derecede sallanıyorlarsa ve siz rüzgarı hissetmiyorsanız bu motorunuzu bacaklarınızı daha sıkı tutmanız ve üst bedeninizi gevşetmeniz gerektiğinin işaretidir.

Rüzgar altında yoldaki hattınızın ortasına yakın sürüş yapınız. Bu her iki yöne de rüzgarın kuvvetlenmesine ve zayıflamasına göre daha serbest hareket edebilmenizi sağlar. Sınırları zorlayıp fırtınalar da motor sürmeye devam etmeye çalışmadan havlu atmasını da bilerek güvenli bir yere çekip beklemekten kaçınmayınız.

Siz ne kadar kuvvetli olursanız olun rüzgar daha kuvvetlidir. O zaman akıllı olun. Mutlaka binalarla aranızda gelen rüzgarı tamponlayacak bir yastık olmasına dikkat edin. Böylece aniden üzerinizde patlayacak bir rüzgar sağanağının sizi katı bir cismin üzerine yada toptan yoldan dışarı sürüklemesine engel olursunuz. Çevrenizin farkında olursanız tamamen tesadüfen olan olaylar diye bir şeyin aslında olmadığını, bunların sizin bir anlık dalgınlıklarınızdan kaynaklandığını göreceksiniz. Yüksek binaların yada yamaçların dibinde doğal olarak rüzgar türbülansları hep olur. Ağır vasıtalar çevrelerinde türbülanslar yaratırlar. Araçların ve yapıların arasındaki boşluklar rüzgar çarpmalarının olduğu yerlerdir. Buralara öylesine, aklınız başka yerde girip de sonra ne olduğunu anlamadım, birden kuvvetli bir rüzgar üzerimde patladı diyenlere ancak gülünür. Buralarda kendinizi bacaklarınızla sıkı tutun ve üzerinize gelmesi muhtemel kuvvetli hava akımını karşılamaya hazır olun. Rüzgarın sizi nerede ayağa kaldıracağını, nerede geriye atacağını önceden kafanızda şekillendirin ve gerekli karşı hamleyi yapın. Bu hamlenin amacı sürüş hattınızı kaybetmemektir. Rüzgarı hattınızda kalmanızı sağlayacak miktarda biraz geri itin sonra hamlenizi biraz gevşetin sonra tekrar biraz itin. Virajın apeks(orta noktası) noktasında sizi yakalayan kuvvetli fırtına şiddetindeki bir rüzgarda gazı biraz artırın ve ağırlığınızı öne kaydırın. Çabucak seleden yukarı kaymak ve başınızı ve bedeninizi öne doğru almak da yararlı olacaktır. Bol giysiler sizi rüzgar altında bir yelkenlinin balonu gibi oradan oraya savuracaktır. Giydikleriniz üzerinize tam olsun. Bilhassa yağmurluklarda bol giyinilir. Bu yanlıştır, içine hava dolup sizi savuracak giysilerden kaçınınız.

Kendinizi toplayın ve vücudunuzu salıvermiş bir durumunda motor kullanmayınız. Üst bedeniniz ve kollarınız rahat, alt bedeninizle sıkı bir şekilde motoru tutuş durumunuzu her an muhafaza ediniz. Motor sürüşünde “Daldım” demek felaketle eş anlama gelebilir. Rüzgarın nerede ne zaman ve ne şekilde vuracağını tam bilemezsiniz. O yüzden motor üstünde doğru pozisyonda ve yeterince derli toplu oturuyor olmak sizi birçok duruma karşı hazır tutacaktır. Büyük kafalı, büyük gövdeli motorlar bu durumlarda çok düzensizdirler. Böyle bir canavarı kullanıyorsanız rüzgarda nasıl reaksiyon verdiğine bakarak ona göre davranışlarınızı ayarlamayı öğreniniz. Motorla mücadele rüzgarda daha fazla efor ister bu da takiben su kaybı ve tükenişi(aşırı yorulma) çabuk getirir. Bu yüzden sınırlarınızı bilin, her zaman hava şartlarını öğrenerek yola çıkın ve eğer hava raporlarında 100 km/saat üzerinde bir rüzgar esintisinden bahsediliyorsa yola çıkmayınız.

Güçlü rüzgar su dalgalarının yaptığı etkiye benzer etki yapar. Düzenli gelen çapraz rüzgarlarla baş etmek kolaydır, hattınızda kalabilmek için yeterince ona doğru kırın. Ancak insanı sürükleyen bir türbülansın içinden sürüp geçmek karışık bir durumdur. Yöneltin yada yöneltilirsiniz. Elciklerde ve pedallarda, hatta kalabilmek için kollar ve üst gövde kasılmadan, bacaklarla motoru daha sıkı tutarak sürekli bir kontra basınç uygulaması gerekir.

Motosiklet Teorisi #EK-1 Tekerlegin degisen capi


Motorun tekerleğinin sabit bir çapı olduğunu biliyoruz, ama bu statik (durağan) şartlar altında boyle. Oysaki dinamik şartlar altında tekerleğinizin çapı "lastiğin enine kasit çapı" ile "tekerleğin yandan gorünüş, dış çapı" arasında değişir durur.
Motor kullanan bizler çok iyi biliyoruz ki motosiklet virajları donerken aslında yana doğru "lateral" –yanal- bir hareket halindedir. Yani aslında Türkçesi, motosiklet virajları "donmez", "yanlamasına" giderek alır.

Gozünüzün onüne şoyle bir resim getireyim...

Ufka kadar giden dümdüz bir asfalt düşünün, iki şeritli, bir motorlu bu yolda gidiyor ve siz tam arkadan yada onden ve çok uzaktan teleobjektif yada dürbünle bakıyorsunuz. Motorcu şerit değiştirirken tam olarak motorun yana gittiğini gorürsünüz. Işte bu yanal "lateral" hareket sırasında motorun tekerlek çapı = lastiğin kesit çapı dır.

Ve diyelim bu yolda boylamasına, iki şerit ek yerinde sizin lastik kesitinin yarısı kadar küçücük bir seviye farkı varsa, lastik bu tümseği tırmanamaz. Ve motor devrilir.

Bunu düşük hızda kaldırıma çıkmaya çalışarak da gormek mümkün tabii. Kaldırıma tam dikine gelin, rahatça çıkar motor. Ama 10 derece gibi dar bir açıyla denerseniz motoru devireceğinize bahse girerim. Yani denemeyin, gorünen koy kılavuz iştemez değil mi? Üstteki 1. ve 2. şekillerden de olay anlaşılıyor sanırım. (biraz basit oldu kusura bakmayın)

Pekala, diyelim iki şeritli bir yolda, sağ şeritte gidiyoruz, onümüzde bir ağır vasıta var. Karayolları, asfalt yenileme çalışması yapmış ve 20km lik yolun sol şeridini dokmüş gitmiş. Sol şerit bizim şeritten 4cm yukarda...Ne yapacağız? Nasıl sollayacağız bu ağır vasıtayı, yoksa 20km onun egzozunu mu yutacağız?

1. Hemen arkamızdan birileri geliyorsa sollamaya kalkmayacağız, beleyeceğiz millet gitsin.

2. Yavaşlayacağız, o araçla aramızı açacağız.

3. Karşıdan kimse gelmediğinden emin olacak kadar, lastiği seviye farkına kaptırmayacak kadar sola yanasıp bakacağız ileriye.

4. gidebildiğimiz kadar SAĞA gidip,

5. Tekrar karşı şeritten gelen varmı diye Veya şerit değiştiriyorsak arkadan gelen varmı diye kontrol!!!

6. Mümkün olduğu kadar -şartların müsaade ettiği kadar- yavaşlayıp, mümkün olduğu kadar dik bir açıyla, GAZ VEREREK, tümseğe "HÜCUM" edeceğiz.



Bu tekniği uygulayabilmek için karşıdan – arkadan gelen giden olmadığndan emin olmak şarttır.

Her zaman için düşme riski aldığınızı unutmayın. Eğer ortalğın tamamen boş olduğundan eminseniz yüksek şerite girebildiğiniz kadar derin girin ki seviye farkı tümseğini kesiş açınız olabildiğince dik olsun.

(Şekil #3 teki yeşil kesikli çizgi)

Bu tümseğin "gozümüzün keseceği" yükseklikte olması şarttır. Tecrübe esastır bu tur olaylarda

Şekil 3 bu tür bir durumu anlatmaya çalışıyor... Şekildeki kırmızı rota o X işaretinden sonra sürücü şanslıysa hastaneye gidiyor aslında. Ben sürücünün hedefini çizdim.

__________________