Osmaniye Şehir Tanıtımı

Yüzölçümü:
974 km²Nüfus:
154.629Yukarı Çukurova’da, Ceyhan Nehri’nin doğu
yakasında yer alan, alabildiğine geniş hinterlandıyla Osmaniye; Ceyhan
Nehri, Hamıs, Karaçay, Kesiksuyu ve Sabun Çayları
nedeniyle sulak, hem de Çukurova’yı doğuya bağlayan
yolların kavşağında olması nedeniyle işlek bir bölgededir.

Çukurova'ya has zengin tarım toprakları ve geniş ormanları ile
şirin bir ildir. Osmaniye; Karatepe, Aslantaş Açık Hava
Müzesi ve Antik kentleriyle önemli turizim merkezidir.

İLÇELER

Osmaniye ilinin ilçeleri; Bahçe, Düziçi, Hasanbeyli, Kadirli, Sumbas ve Toprakkale'dir.

Kadirli:
Osmaniye iline 46 kilometre mesafededir. İlçe merkezinde Roma,
Bizans ve Türk dönemlerinin izlerini taşıyan Alacami
bulunmaktadır.

Düziçi: Osmaniye il
merkezine 32 kilometre mesafededir. İlçede yapılan tarihi
kazılarda Hitit uygarlığına ait eserlere rastlanmıştır.
Düziçi ilçesindeki önemli yapılar Haruniye
kalesi, Saman kalesi ve Kurtlar kalesidir.

Bahçe:
İlçedeki başlıca tarihi eserler bir cami ile iki kümbettir.
Bahçe ilçesi dışında ve istasyon yakınında bir mezarlık
içindeki iki türbeden biri Ağcabey'e, diğeri ise ailesine
aittir.

Hasanbeyli: İlçede iki tarihi kale
bulunmaktadır. Karafenk semtindeki Karafenk kalesi, Savranda kalesi
(Kalecik köyünde) bulunmaktadır.

Sumbas:
İlçe merkezinde Küffardan kalma bir cami olup, şuan harabe
halindedir. İlçeye bağlı Mehmetli köyünde Mehmetli
Barajı ( Kesiksuyu Barajı ) olup bu baraj çevresinde Alabalık
tesisi kurulmuştur.Cem Kalesive Diniker Kalesi de bu ilçededir.

Toprakkale: Toprakkale kalesinin kuzeyinde, Adana yolu üzerinde, eski Kınık Şehri (Öranşar) kalıntıları bulunmaktadır.

Akdeniz bölgesinin; günümüzde Çukurova antik
çağda Kilikya denilen bölgenin en doğusunda yer alır. Kuzey
yarım kürede 30.00 - 37.08 kuzey enlemi ile 36.13 - 36.20 doğu
boylamları arasındadır. Doğusunda Gaziantep, güneyinde Hatay
(Antakya), batısında Adana, kuzeyinde Kahramanmaraş illeri ile
çevrilidir. Topraklarının yaklaşık % 42’si orman ve
fundalıklarla, % 39’u ekili, % 2’si diğer arazilerle kaplı
olup % 17’ si tarıma elverişsiz arazidir.
Yüzölçümü 3.767 km 2, rakımı 121 m, denize
uzaklığı 20 km.dir.

Osmaniye ve komşular Dağlık ve ovalık alanlarda farklılık
göstermekle birlikte, Akdeniz iklimi karakteristiğindedir. Yazlar
sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Ovalık alanlarda yazlar
çok sıcak geçer. Bu dönemlerde daha serin olan
yaylalara çıkılır. İklim özelliğinden dolayı tarımsal
ürünlerde birden fazla mahsul almak mümkün
olmaktadır. İlimizde yıllık sıcaklık ortalaması 19,00 ºC’
dir. En yüksek sıcaklık Ağustos ayında ortalama 29 ºC en
düşük sıcaklık ise Aralık 9,00 ºC’ dir. Yıllık
yağış ortalaması 99.28 Kg/m.dir.

Kahramanmaraş topraklarında doğan Ceyhan Nehri, Osmaniye topraklarından
geçerek Akdeniz’e ulaşır. Ceyhan nehri ile birlikte
Savrun, Sumbas, Hamus, Kesiksu, Karaçay ve Sabun çayları
ilimizin akarsu kaynaklarıdır. Bu akarsuların üzerinde Aslantaş,
Berke Kalecik, ve Kesiksu barajları bulunmaktadır. Bu nehirler
üzerinde kurulmuş bulunan barajlarla Osmaniye’nin verimli
toprakları sulanmaktadır.

Osmaniye halkının yöresel dili ile Gavur dağları dedikleri, doğu
ve güneydoğusundaki Amanoslar ve batıdan kuzeye uzanan Toroslar
ile çevrilidir. Osmaniye’nin etrafını çeviren bazı
dağ ve tepelerin yükseklikleri ise; Düldül dağı 2400m.
Koyunmeleden, Dağı 2108 m., Daz tepe( Dumanlı Dağı ) 1900 m.,
Kösür Dağı 1702 m., Büyük Kösür Dağı 1626
m., Tozaklık Dağı 1616 m., Hacıdağı 1549 m., Honazin Gediği 1086 m.,
Haçbel Dağı 1426 m., Boğatepe 850 m. dir.

24.10.1996 gün ve 4200 sayılı yasa ile Toprakkale, Hasanbeyli ve
Sumbas ilçe yapılarak, Kadirli, Düziçi, ve
Bahçe ilçeleri ise Adana ilinden alınarak Osmaniye iline
bağlanmıştır. İlimizin 7 ilçe, 9 belde, 166 köy, 11
köy altı yerleşim ve 11 Belediyesi bulunmaktadır.

Rıza Bey’in Cebelibereket Mutasarrıfı, Şemsettin Efendinin,
Osmaniye Kaymakamı olarak görev yaptığı 1891 yılında,
Cebelibereket nüfusunun 7.764 İslam, 100 ‘ü Hıristiyan
olduğunu belirtmiştir.

1927 yılında 35 konak, 200’ü kiremit örtülü
400 konut olduğu söylenmektedir. 1927 yılında nahiye ve
köyleri ile birlikte nüfusu 18.282 iken, 1940 yılında
24.778’e, 1945 yılında 29.054’e, 1950 yılında
34.661’e ulaşmıştır. İç göçün artması,
tarım işçilerinin çalışmaya gelmeleri ve İskenderun Demir
çelik fabrikasının açılması ile hızla nüfusu
artmıştır.

22 Ekim 2000 yılında yapılan nüfus sayımına göre ilin toplam
nüfusu, 463.196 dır. Nüfusun 359.714’ü şehirde
(%67) ve 153.874’ü köylerde (%33) yaşamaktadır. Merkez
ilçe nüfusu 177.290 olup, nüfus yoğunluğu km2’ye
141 kişidir. Nüfus artış oranı ise %0,14 tür.

Osmaniye ulaşım konusunda çok iyi konumdadır. İlimizi Adana ve
batıya bağlayan D–400 Karayolu gidiş – dönüş
çift şeritlidir.
Pozantı-Mersin-Tarsus-Adana-Gaziantep-İskenderun’u birbirine
bağlayan TEM otoyolu ilimizden geçmektedir.

Tarihte de büyük önem taşıyan İstanbul - Bağdat demiryolu topraklarımızdan geçer.

Adana Şakirpaşa Havaalanına’da mesafesi 90 km.dir.

İskenderun ve Yumurtalık limanına yakınlığından dolayı da deniz yolu kullanabilmektedir.

İlimizde; 72 km otoyol., 66 km. Devlet yolu, 238 km il yolu olmak üzere toplam 376 km. karayolu ağı bulunmaktadır.



İl trafik kodu: 80


Antik çağda doğudan batıya, güneyden kuzeye geçiş
için kullanılan antik yollarda ilimiz topraklarından
geçmektedir. Güneyde İskenderun üzerinden gelip,
kuzeye Andırın – Göksun’a giden güzergâha
“Akyol” denmektedir. Andırına kadar Akyol,
Andırın’dan sonra “Göç yolu” adını alır.
Kapadokya ile Doğu Kilikya’yı birbirine bağlayan diğer bir yolda
“Çiçekli dere yolu”dur. Bunların arasında
tali yol diyebileceğimiz Mezi yolu, Zehli yolu, Kalealtı yolu, Aşılı
yolları da bulunur.

Batıdan gelip Osmaniye’den geçen Gavur dağlarındaki
Aslanlıbeli (Nurdağ tepesi) ni aşarak doğuya giden güzergaha
“Maraş Yolu” denmektedir. Bu yolu M.Ö. 333’te
İran kralı Darius kullanmıştır. 1671 yılında Evliya Çelebi bu
yoldan seyahatine devam etmiştir. Coğrafi konumu gereği yollar kavşağı
olan bölgemizde, antik dönemden, günümüze, bu
yollarda seyahat edenler, ülke ve ticaret kervanlarının
güvenliği için aşılması güç kaleler inşaa
etmişlerdir.

]M.Ö. 3000 yıllarından başlayarak birçok devlet ve beyliğin yaşadığı ve egemen olduğu Ceyhan ırmağı havzası içinde yer alan Osmaniye,
Çukurova'nın bereketli topraklarının doğusunu oluşturmaktadır.
Kalkolitik ve ilk tunç çağlarında Lelegler adlı kavmin
hüküm sürdüğü topraklarda daha sonraları
Büyük Hitit Devleti, Asur, Roma, Bizans, Selçuklular
ve nihayet Osmanlı İmparatorluğu egemenliği altına girmiştir.
Türklerin Anadolu'yu fethiyle beraber 1080'li yıllarda Osmaniye'ye
Ulaşlı aşiretinin yerleştiğini görürüz. [/size]Ulaşlı aşiretinin Osmaniye'ye yerleşmesi kuruluşunun başlangıcı sayılabilir. Osmaniye ve bölgesi, Memlük
Türklerinin Mısır'da kuvvetlenmesi ile beraber,
Memlüklülerin yönetimine girmiş ve 1250- 1517 yılları
arasında bu devletin hakimiyetinde kalmıştır.Bu hakimiyet esnasında
büyük Türk göçleri olmuş, Kınık, Bayat,
Yüreğir aşiretleri bölgeyi tamamen
Türkleştirmişlerdir.1277 yıllarında Oğuz boylarından 40.000 Halep
Türkmeni Osmaniye'de iskan edilmiştir. 1517-1696 yılları arasında
"Kınık Nahi- yesi" olarak Payas Sancağına bağlılığı devam etmiş, 1522
yılında Maraş'ta Zülkadiriye eyaletine, daha sonra Halep eyaletine
bağlanmıştır. 1840 yılında Kavalalı Mehmet Ali Paşa döneminde
Osmanlılara bırakılmış, Adana eyaletine bağlanmıştır. 1866 yılın da
Derviş Paşa yöre halkını Hacı Osmanlı köyü civarında
iskan etmiş ve Osmaniye kazası
olarak teşkilatlandırarak, Payas Sancağı Yarpuza taşınınca Osmaniye de
Cebel-i Bereket Sancağı adını almıştır.II.Meşrutiyet ile sancak merkezi
Osmaniye'ye taşınmış, 1924 yılına kadar bu şekilde devam etmiştir.
Cumhuriyet'in ilanı ile vilayet olmuş,
1933 yılında tekrar ilçe olarak idari yapısını
sürdürmüştür. Geçirdiği bütün
dönemlerde Osmaniye, kavimlerin istilasına ve işgaline uğramıştır.
En son I.Dünya Savaşında İngiliz ve Fransızların işgaline uğramış,
Ermenilerle "çete harbi" başlatılmış bu savaş
7 Ocak 1922'de son bulmuştur. Bu gün Osmaniye'nin kurtuluş
günü olarak her yıl görkemli törenlerle
kutlanmaktadır. 24.10.1996 tarihinde eski hakkı iade edilmiş ve
Osmaniye il statüsüne kavuşmuştur.

Osmaniye
kuruluşundan günümüze kadar Avrupa-Asya ve Afrika
kıtalarına açılan, Adana-Gaziantep-Hatay yol kavşağında
önemli bir yerde gelişmesini sürdürmüştür. Bu
konumu nedeni ile önemli idari yapılanmalar
görülmektedir.

Türk’lerin 1071 yılında Malazgirt Zaferi ile
Anadolu’ya yerleşmesine müteakip 1082 yılında Ulaşlılar
Aşireti Toroslar’ın güneyine inmişler, bugünkü
Osmaniye’nin Haraz mahallesi mevkisine yerleşmişlerdir. Bu olay
Osmaniye’nin kuruluşunun başlangıcı sayılmaktadır.

1. Dünya Savaşının sonunda Osmanlı İmparatorluğunun mağlup olması
ve 30 Ekim 1918’de Mondros Mütarekesinin imzalanması ile
Çukurova’da müşterek hareket eden İngilizler ile
Fransızlar 1918 yılının Aralık ayında başladıkları işgal hareketlerini
25 Aralıkta Osmaniye'nin 27 Aralık da Pozantı’nın işgal edilmesi
ile tamamlamışlardır. Bölge halkının başından beri bu işgale karşı
koyması Milli Mukavemetin temelini oluşturmuştur. Ayrıca bölge
halkını harekete geçiren başka sebepler de mevcuttur. Bunlardan
birisi de Fransızların silahlandırılıp himaye ettikleri Ermeniler
yüzünden Türk’lerde can, mal, namus emniyeti diye
bir şey kalmamıştı. İşte bu durum karşısında halk devletten beklediğini
bulamamış, nefsi müdafaa durumuna geçerek bölgede
“Çete Harbi”ni başlatmıştır. Bu milli direnişin
sonucunda Fransızlara karşı Kovanbaşı ve Kanlı Geçit
savaşlarıyla anılan önemli muhabereler cereyan etmiş, bu
savaşlarda ağır kayıplar veren Fransa 20 Ekim 1921’de
Türkiye ile Ankara Antlaşmasını imzalayarak bölgeyi terk
etmeye başlamış, 7 Ocak 1922’de Osmaniye’den
çekilerek geldikleri gibi geri gitmişlerdir.

Bu sebeple her yıl 7 Ocak Osmaniye’nin Düşman İşgalinden Kurtuluş günü olarak kutlanmaktadır.

Osmaniye’nin 3 Kasım 1996 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Ara
Seçimleri (Belediye Başkanlığı) öncesinde İl olması
gündeme gelmiş, TBMM’de 23 Ekim 1996 tarihinde yapılan
oylamada İl olması karara bağlanmış, 28.10.1996 tarih ve 22801 sayılı
Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir[/size]

Padişah Abdulaziz, devletin çöküşünü önlemek amacıyla bir dizi reform yapmıştır. Bu reformlar arasında Gavur Dağları, Kurt dağları, Kozan Dağları ve Kahramanmaraş'a kadar olan bölgedeki Türkmen isyanlarının bastırılması, Zeytun Ermenileri terörünün önlenmesi ile göçebe yaşayan aşiretlerin yerleştirilmesine ilişkin çalışmalar, hem ülkenin, hem de, bölgenin kaderini değiştirmiştir.

Bölgedeki isyan ve terör sorununun çözümlenmesi için askeri yönden Derviş Paşa, siyasi yönden Ahmet Cevdet Paşanın yönetimindeki "Fırka-i İslahiye" adında bir reform ordusu kurulmuştur. Fırka-i İslahiye'nin yöredeki askeri harekatı ve reform çalışmaları Mayıs 1865 (Muharrem 1282) de başlamış, üç yıl gibi çok kısa bir süre sonunda, şubat 1867 (Zilkade 1284) de tamamlanmıştır.

Bu hareket esnasında, Yarpuz'da ki Türküdüzü çatışmalarından başka ciddi çatışma çıkmamış, ağaların ve beylerin hemen hepsi, kendi istekleriyle devlet güçlerine teslim olmuşlardır. Fırka-i İslahiye'de, her aşireti kendi kışlaklarına veya istedikleri yerlere iskan etmiştir. Buna rağmen dönemin ünlü halk ozanı Dadaloğlu'nun, Osmanlı'ya ve Fırka-i İslahiye'ye tepkilerini anlamak mümkün değildir.

Osmaniye'yi fırka-i İslahiye kurmuştur. Osmaniye'nin kuruluş sebeplerinden birincisi, burada, Hacı Osmanlı Köyü adında çok eski bir köyün olması, ikincisi, bu köyün, yörenin en saygın köyü olması, üçüncüsü ve belki de en önemli sebep burasının merkezi konumudur. Adına da zorunlu iskan nedeniyle halkın incinmiş olan gururunun okşanması için, buradaki köyün adı verilmiştir. Bir başka yoruma göre ise, Osmanlı Devletine duyulan saygıdan dolayı "Osmaniye" denmiştir. Osmaniye; "Osmanlılara ait" anlamına geldiği gibi "Osmanlının eli, Osmanlının yurdu" anlamlarını da çağrıştırmaktadır.

Osmaniye, 20 Ağustos 1865 (26 Rebiülevvel 1282) de, Fırka-i İslahiye, Hacı Osmanlı Köyüne geldiği gün fiilen kurulmuştur. Ardından kaza (Kaymakamlık) yapılmıştır. Aynı yıl, Hacı Osmanlı Köyü halkı, şimdiki Hacı Osmanlı Mahallesini, Alibekiroğulları, Bostancıdamı denilen şimdiki Alibekirli Mahallesini, Tecirli'lerden Cırnazlı aşireti de, Rızaiye Mahallesini oluşturdular. Daha sonra Kafkas'lardan gelen göçmenler de, "Dağıstan" denilen, şimdiki Alibeyli Mahallesini kurmuşlardır.

Tecirli, Çenetoğlu ve bugünkü Ceyhan ilçesinin sınırları içinde kalan Cerit Nahiyelerini Osmaniye Kaymakamlığına, Osmaniye Payas (Üzeyir) Sancağına, Payas Sancağı da, Halep Valiliğine bağlanmıştır. Ancak 1867'de Payas, Kozan ve Adana Sancakları, Halep Valiliğinden alınmış, yeni kurulan Adana Valiliğine bağlanmıştır. Bu tarihte Osmaniye'nin nüfusu, nahiyeleriyle beraber 1388 hane, yaklaşık 1388x5=6.940 kişidir.
1872 yılında Osmaniye'nin Kaymakamı, Alibeyli Mahallesine de adı verilen Ali Efendidir. Bu tarihte ilçede; 1 Hükümet Konağı, 1 Cami, 3 Mescit, 1 Medrese ve 45 Dükkan ile 405 hane (yaklaşık 405 x5 =2. 025 nüfus) bulunmaktadır.