Şeyh Şamil | Şanlı Komutan ]

[vega]

İmam Şamil 1797 yılında Dağıstan’ın Gimri köyünde
dünyaya geldi.Babası Dengau Muhammed’dir. Şamil Kumuk
kökenli bir Türk'tür. 15 yaşında iken at binerek
kılıç kuşandı. 20 yaşına geldiğinde iki metreyi aşan boyu ile
atlama ateş etme güreş koşu
kılıç gibi spor dallarında üstün yetenek sahibi
olmuştu. Öğrenimine bilgin Said Harekani’nin yanında
başladı. Daha sonra kayınpederi olan Nakşibendi Şeyhi Cemaleddin Gazi
Kumuki’nin öğrencisi oldu. Kendinden önce İmamet
makamında bulunan Gazi Muhammed ve Hamzat Beg’in
müşavirliğini yaptı. Son derece sade ve kanaatkar bir hayatı
vardı. İmam Şamil
muhtelif zamanlarda beş defa evlenmiş ve bu izdivaçların
bazıları dini ve siyasi sebeplerle olmuştu. Şamil’in Fatimat Cevheret Zahidet Emine ve Şovanat ismindeki zevcelerinden Ahmed Cemaleddin Muhammed Gazi Muhammed Said Muhammed Şefi Cemaleddin ve Muhammed Kamil isimli altı oğlu ile Fatimat Nafisat Necabat Bahu-Mesedu ve Safiyat isimli beş kızı oldu. Şamil
İmam yani devlet başkanı seçildikten sonra ilk iş olarak
iç işlerini ele aldı. Ruslara karşı daha etkili savaşmak
için lüzumlu idari ve askeri teşkilatları yeni esaslara
göre tanzim etti. Bir taraftan askeri tedbirler alıp düşmana
karşı savunma savaşları verirken diğer taraftan da muntazam adli ve idari sivil bir devlet mekanizması geliştirmiş medreselerde eğitime önem verdirmiş fikir ve sanat alanında da büyük adımlar atılmasını sağlamıştır. Döneminde tophaneler baruthaneler silahhaneler yapılmış muntazam birlikler halinde askeri teşkilat kurulmuştur. Güçlü hitabetikararlı tutumu ve askeri dehasıyla büyük başarılar kazanmış ünü kısa zamanda yayılarak otoritesi Dağıstan civarında yaşayan geniş topluluklar tarafından kabul edilmiştir. İmam Şamil idare sistemini yeniden düzenlerken
ülkeyi naiplik ve vilayetlere ayırarak bunların başına hem askeri
hem de sivil yetkilerle donatılmış naipleri getirdi. Üç
veya dört naiplik bir vilayet idi. Vilayetlerin başındaki naibin
rütbesi daha yüksekti. Ayrıca her biri birer savaş kahramanı olan bu yüksek rütbeli naiplerden Ahverdil Muhammed Kabet Muhammed Şuayıb Molla Taşof Hacı Danyal Sultan Nur Muhammed Hitinav Musa Sadullah Duba Hacı Hacı Murat ve Şamil’in büyük oğlu Muhammed Gazi
gazavat’ın adı anılması gereken başlıca kahramanları oldular.
Şamil imam seçildiği 1834 yılından 1859 yılına kadar
Rusya’nın büyüklüğü ve kudretine rağmen
yılmadan mücadeleyi sürdürdü. Kendinden önceki
iki imamın döneminde de fiilen 10 yıl savaşlara iştirak ettiğinden
durup dinlenmeden cihad ettiği süre tam 35 yılı bulmuştur.
Bu süre zarfında Rus kuvvetlerine büyük zayiatlar vermiş
ancak kısıtlı sayıdaki asker sayısı da günden güne erimiştir.
1839’da Ahulgo Tepesinde
3.000 mürid ile General Grabbe komutasındaki 10.000’i aşkın
üstün donanımlı Rus ordusunun kuşatmasına 80 gün
süreyle direnişi harp tarihine geçmiştir. Şamil bu savaşta eşi Cevheret’i oğlu Said’i ve kızkardeşi Mesedo’yu kaybetmiş 8 yaşındaki oğlu Cemaleddin’i Ruslara rehin vermek zorunda kalmıştır. Bu dehşet verici savaşlarda sadece insan kaybı olmadı. Ruslar ancak aylar süren savaşlar sonunda işgal edebildikleri bölgelerde ağaçları ormanları yakıp bir tek canlı yaratık bırakmadan ilerlerdiler. Savaşlara iştirak eden Rus komutanlarından Milyutin
80 gün devam eden Ahulgo savaşı hakkında hatıratında şu satırlara
yer verir; "Artık muharebenin sevk ve idaresi kumandanların elinden
büsbütün çıkmıştı. Hiddetlerinden
köpürmüş adeta çıldırmış bir hale gelen dağlılar ulu orta askerlerimizin üzerine saldırıyor
süngü ucunda can verinceye kadar
dövüşüyorlardı. Kadınlar bile kendilerini kudurmuş gibi
müdafaa ettiler ve silahsız oldukları halde sıra sıra
süngülerimizin üzerine atıldılar. Lakin muvaffakiyet
için her türlü fedakarlığı göze almış olan Rus
kumandanlığı inatla taarruzlara devam etti. Teslim olmayı katiyyen
reddeden dağlılar hiçbir ümitleri kalmadığı halde kahramanca dövüştüler. Kadınlar çocuklar ellerindeki kamalarla Ruslara hücum ediyor
süngülerin önünde göz kırpmadan can
veriyorlardı. Bazıları ise kendilerini ve çocuklarını
korkunç uçurumlara atıyorlardı. Yaralılar bile inanılmaz
şekilde dövüşüyordu." Dost ülkelerden hiçbir yardım göremeyen İmam Şamil’in
nihayet elindeki bütün kuvvet kaynakları tükenir ve
1859’un 6 Eylül’ünde Gunip’te Prens
Baryatinsky komutasındaki 70.000 kişilik Rus ordusuna yanında birkaç yüz kişi kalıncaya kadar direndikten sonra teslim olur. İmam Şamil aile efradı ve 40 kadar adamı Petersburg’a Çar’ın sarayına götürülür. Rus Çarı II.Aleksandr tarafından sarayın kapısında hayrete düşülecek derecede nazik karşılanır. Çar babası 1.Nikola’ya ve ihtişamlı ordularına tam otuzbeş yıl Kafkasya’yı zindan eden zamanının bu en büyük kahramanını karşısında görür görmez yüzünden ve sakalından hayranlıkla öpmekten kendini alıkoyamaz. İmam Şamil bir ay kadar sarayda misafir edildikten sonra
saygın tutsak olarak esaret yıllarını geçireceği Kaluga’ya
gönderilir. Ancak Şamil ve ailesine esaret çok ağır gelir.
İki yıl içinde Şamil’in simsiyah saçları beyazlar.
Büyük kızı Nafisat ile gelini Muhammed Gazi’nin karısı
Kerimet üzüntüden vereme yakalanarak ölürler.
Aradan ancak on yıl geçtikten sonra Çar
onun Hac’ca gitmesine izin verir. Ancak bir tedbir olarak oğlu
Muhammed Şefi’yi alıkoyar ve Hacc’ı ifa ettikten sonra
derhal Rusya’ya dönmesini şart koşar. Şamil
1870 yılında maiyetindeki adamları ile birlikte Rusya’dan
ayrılarak önce İstanbul’a uğrar. Sultan Abdülaziz
tarafından karşılanarak sarayda ağırlanır. Şamil’in
İstanbul’a uğradığı haberi duyulduğunda şehirde yer yerinden
oynamış halk bu büyük kahramanı görebilmek için saray kapılarına akın etmişti. Şamil
aşkına düştüğü son menzile bir an evvel varmak
için Sultan’ın kendisine tahsis ettiği gemi ile yola
koyulur. Cidde limanında Mekke Emiri şehrin ileri gelenleri ve mahşeri bir kalabalık tarafından törenlerle karşılanarak Mekke’de Şürefa dairesinde misafir edilir. Hac sırasında orada bulunduğunu duyan
dünyanın dört bir yanından gelmiş yaklaşık yüzbin
müslümanın onu görmek için yarattığı izdiham
sonucu
hükümet makamları İmam Şamil’i Kabe’nin
üstüne çıkarmak suretiyle bu hayran kalabalığın
arzusunu tatmin edebildi. Şamil hac farizasını yerine getirdikten sonra Medine’ye geçer. Medine günlerinde son derece takatten düşer çektiği büyük ızdırap artık tahammül edilmez bir hal alır ve hastalanarak yatağa düşer. Bütün hayatını ülkesinin milli bağımsızlığına adayan askeri dehasını bütün dünyaya ve bizzat ebedi düşmanı Rus yüksek makamlarına dahi kabul ettiren adını dünya tarihine "gelmiş geçmiş en büyük gerilla lideri" olarak yazdıran İmam Şamil 4 Şubat 1871’de 74 yaşında iken hayata gözlerini yumar.




Rabbim mekanını cennet eylesin...