GRAFİK SANATI NEDİR?

[AsiRuH]

GRAFİK SANATI NEDİR?

* İlk çağ insanları duvarlara iz bırakmışlar...
* Grafik; kağıda (yüzeye) bırakılan iz ile akıllara iz bırakma mesleğidir.
* Grafik; yazılı-çizili-basılı her şey demektir.

GRAFİKER NEDİR?

* Grafik tasarımcıdır.
* Güzel Sanatlar meslek grubu içinde Müzisyen, Besteci, Yazar veya Ressam gibi sanatçıdır.
* Fikir ve Sanat Eseri Kanuna göre Grafik Tasarım Eseri Sahibidir.

GRAF demek BASKI demektir.

* Fotograf IŞIK-BASKI demektir
* Fonograf SES-BASKI demektir.(günümüzde CD'nin atası)
* Tipograf YAZI-BASKI demektir.
* Kinematograf HAREKETLİ-BASKI demektir. ( Cinematograph yani Sinema demektir.)

GRAFİK SANATI 3 önemli DEVRİM yaşadı:

1- Matbaa bulundu: Mekanik üretim teknolojisi başladı
2- Fotoğraf bulundu: Kimyasal üretim teknolojisi başladı
3- Bilgisayar bulundu: Dijital üretim teknolojisi başladı

1- MATBAA Mekanik üretim teknolojisi:
Matbaa bulununca;
1- Grafik Sanatı üretim teknikleri ve Karikatür Sanatı gelişti.
2- Tuvalden başka kağıda veya kalıp üzerine resim yapan matbaa veya klişe ressamları oluştu.
3- Reklamcılık ve Grafik Sanatı kendini göstermeye başladı
4- Resim yapan, karikatür çizen, afiş tasarlayan, yazı yazan bir sanatçı tipi ortaya çıktı
5-
İşte bu komplike işi yapanlara Almancada GRAFİKER, İngilizcede Graphic
Designer, Türkçede önceleri matbaa veya klişe ressamı,
sonraları da Grafik Tasarımcı denildi.

2-FOTOĞRAF Kimyasal üretim teknolojisi:
Fotoğraf bulununca;
1- Baskı teknolojisi ile fotoğraf, birbirlerini geliştirdi
2- Resim, temsili halden çıkıp gerçeğin ta kendisi ve belgesi haline geldi.
3-Tanıtım ve iletişim aracı oldu
4- Reklam fotoğrafçılığı gelişti.
5- Grafikerin ve Reklamcılığın önemli unsuru oldu.
6- Renkli fotoğraf ve matbaa teknolojileri gelişti. Grafik Sanatı ve Reklamcılık altın çağını yaşadı.
7- Dijital fotoğrafçılık ve dijital grafikerlik dönemi başladı.

3-BİLGİSAYAR Dijital üretim teknolojisi:
1-
Yüzlerce yıldır uygulanan kağıt ve tuval üzerine
çeşitli çizme ve boyama teknikleriyle iz bırakma
yöntemleri dijital teknolojiye kadar fazla değişime uğramadı.
2- Tüm bunlar sanal olmayan elle tutulur bir ortamda gelişti.
3-
Dijital teknoloji devrimi sayesinde İngilizcede adına Computer,
Türkçede Bilgisayar denilen araç icat oldu.
4- Mertlik bozuldu. Bilek, fırça, boyama, çizim vs. yeteneğinin önemi bir anda yok oldu (mu?)
5-
Grafikerlerin, ressamların, mimarların, bilumum tasarımcıların
yaptıkları; sanal alemde Mouse'a dokunarak ve tuşlara basılarak yapılır
oldu.
6- Computeri eline alan tasarımcı oldu (mu?).
7- Aynı
zamanda film ve kimyasal sıvıları ortadan kaldıran, zaman kaybını ve
hata riskini yok eden, çekilen resmi makine içinde anında
görmeyi sağlayan dijital fotoğraf makineleri icat oldu.
8- Dijital makineyi alan da fotoğrafçı oldu (mu?).

Tasarımda Dijital Sonrası dönem geçiş sancıları
* "Dijital teknolojiyi bilenle bilmeyen bir olur mu?" tartışmaları yaşandı.
* Bunun karşısında da, "tasarımı bilenle bilmeyen bir olur mu?" diye soruldu.
*
Dijital teknoloji gerçek tasarımcının işlerini kolaylaştıracak,
gerçek fotoğrafçının risklerini azaltacak yardımcı bir
dost olacakken...
* Tasarımı bilmediği halde bilgisayar kullanabilen
grafikerler, fotoğrafçılığı bilmediği halde fotoğraf
çeken amatörler yüzünden...
* Tasarımı insan
değil, alet yapar mantığından hareketle hiçbir tasarım kuralına
uymayan rastlantısal şekil, resim, yazı ve renk curcunası tasarım diye
sunuldu.
* Grafik sanatının değerinin ucuzlamasına, ciddi ve
gözle görülür bir kalite kaybına, grafik
kirliliğine yol açıldı.
* Tasarım bilmeyip 15 program, 3 işletim sistemi bilenler tercih edildi.
* Tasarımcıya teknik eleman, teknik elemana tasarımcı muamelesi yapıldı.
*
Ekonomik zorlukların dayatması, sosyal ve kültürel
bilinçsizliğin etkisiyle; iş bölümü ortadan
kaldırıldı, bir kişiden üç kişilik iş beklendi.
* Okullarda yetersiz bilgisayar eğitimi alan gençler sadece tasarım öğretilerek piyasaya salındı.
*
Fikir ve Sanat Eseri yasasına aykırı olarak; Grafik tasarımcının
tasarladığı bir afiş bir kez parası ödendikten sonra dergi kapağı,
insert, Bill-board vs. gibi formatlarda defalarca ücretsiz olarak
kullanılabildi.
* Fikir ve Sanat emeğinin değeri dijital ortamda çoğunlukla bilinemedi.
*
Reklamcılar Derneği fikre değer verilmeyişinden rahatsız oldu. (Bu
fikrin ucuzu yok mu?başlığı ile afişler basıp, fikire para
ödenmemesini eleştirdi)

GRAFİKER Neleri Bilmelidir?

*
Grafiker her şeyden önce eski ustaların bildiği ışık, gölge,
renk, doku, perspektif gibi resmin temel kurallarını bilmelidir.
* Fotoğrafçılığı iyi bilmelidir.
* Matbaacılık, yayıncılık ve iletişim kurallarını bilmelidir.
* Sanat tarihini ve kültürünü, uygarlık tarihini bilmelidir.
* Yaşadığı toplumu bilmeli, dünyanın farkında olmalıdır
* İyi bir tasarımcı olması için AYDIN kimliğine sahip olmalıdır.

D.S. (Dijital Sonrası) dönemde;
* Dijital görüntü teknikleri (dijital fotoğraf, web ve multi medya)
* Dijital Tasarım (bilgisayarda tasarım programları)
* Dijital Baskı gibi 3 önemli aşamayı bilmek durumundadır.

Grafikerler Nerede Çalışabilir?
* Reklam Ajanslarında
* Grafik Tasarım Bürolarında
* Matbaalarda ve Gazetelerde
* Serigrafçı veya Etiketçilerde
* Film ve Renk ayrımı atölyelerinde
* Kendi içinde reklam ve tasarım departmanı bulunan şirketlerde
* Web sayfası yapan şirketlerde
* Bağımsız olarak kendi işyerlerinde çalışabilirler.

Grafikerlik seçkin toplumlarda seçkin bir meslektir.
*
Osmanlıca bir söz vardır; Marifet iltifata tabidir, iltifat
görmeyen marifet zayiidir. (Beceri takdire ve ödüle
bağlı olarak gelişir, takdir edilmeyen beceri körelir, yok olur)
* Marifet mesleği olan grafik tasarımcılık düşünceye, tasarıma değer verilmeyen ortamlarda yeşermez, körelir...
* Resim, yazı, edebiyat vs. gibi birçok sanatın modern teknolojiyle sentezi olduğundan çağdaş bir meslektir.
*
Zevkli ve cazip yapısı nedeniyle ne yazık ki tasarım bilmeden
yapılabileceğine inanılan, çok rağbet gören, çok
kolay sanılan bir meslektir.
* Grafikerlik; sanayi ve ticaretin ihtiyaç duyduğu çok önemli bir meslektir.

Grafikerlik ayrıcalıklı, zevkli ve dünyası çok geniş bir meslektir.
Çocuk
kitapları dizaynından web dizaynına, kutu ve ambalaj dizaynından gazete
ilanı dizaynına kadar ufku çok geniş kültürel olarak
zengin bir meslektir.

Türkiye'nin kültürel düzeyi ilerledikçe grafikerlik çok daha tatminkar hale gelecektir.


Bilgi Üniversitesi, Dolapdere Kampüsünde, Digital Tasarım Günleri Seminer / Faruk Çağla
06.06.2008

10 MADDEDE GRAFİK TASARIM;

1)-Bir
hizmeti veya bir düşünceyi yaymak, benimsetmek veya bir
ürünü tanıtmak ya da sattırmak için kullanılacak
tüm kompozisyonların hazırlandığı,
2)- Kompozisyonda; metin,
yazı (tipografi), resim, desen, çizgi ve fotoğraf
düzenlemelerin yapılıp renklerinin ayarlandığı,
3)-
Çalışmanın baskı (CMYK) veya görüntü (RGB)
olarak, ya da çeşitli basım, sunum ve iletişim tekniklerine
uygun hale getirildiği ;
4)-İletişim meslek alanı ile güzel sanatlar meslek alanı arasında çok özel bir yere ve konuma sahip olan;
5)-Güzel sanatların temel kurallarının, tasarım-iletişim teknolojileri prensipleriyle birleştirildiği,
6)-Mesajın
kestirme ve sembolik anlatımlarla etkili ve akılda kalıcı tarzda veya
iz bırakıcı şekilde görsel anlatım biçimine
dönüştürüldüğü;
7)-Daha çok
reklam, tanıtım, basım-yayın ve iletişim sektörünün
içindeki mecra ve medyalarda faaliyet gösteren,
-Sanayi, endüstri, ticaret, turizm, eğitim, sağlık ve kültür sektörlerine hizmet eden,
9)-
Temelini kültür, bilim ve sanatın evrensel kurallarından alan
sanata "Grafik Tasarım" sanatı, bu işin eğitimini alarak yapan kişilere
"Grafiker" (Almanca) veya "Grafik Tasarımcı" (Türkçe) veya
Graphic Designer (İngilizce ) denilir.
10)-Amerika ve Avrupa'da
Trade Art (Ticari Sanat) olarak da ifade edilir. Sinema, çizgi
film, karikatür, resim, fotoğraf ve hüsn-ü hat
(güzel yazı-Calligraphy) sanatlarıyla bazen iç içe
bazen yan yanadır. İç içe olması bire bir aynısı olması
değildir. Her biri kendi içinde bağımsızdır.Mesela Grafik Sanatı
Fotoğrafı kullanır, Fotoğraf da Grafiği, ama ikisi ayrı sanatlardır.
Gelişmiş toplumlarda hemen hemen her sektörün ihtiyaç
duyduğu sanat'tır.