Anasayfa
Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine
göre 2001 yılında tüm kazalar içinde ölümlü ve
yaralanmalı kazalara karışan 0-15 yaş arası
çocukların toplam sayısı 7413'tür. Bu sayı
ölümlü ve yaralamalı kazaya karışan toplam
yolcuların (sürücüler hariç) % 16.03'ünü
oluşturmaktadır. Bu çocukların %32.23'ü 0-5 yaş
arasındadır.
Bu ölüm ve yaralanmaların bir çoğunun
çocuk koltuğu ve emniyet kemeri kullanarak
önlenmesi mümkündür. Bununla birlikte birçok
ebeveyn koruma sistemlerini yanlış kullanarak
çocuklarını riske atmaktadırlar. Uzmanlar çocuk
koltuklarının % 80-90'ının, araçlara yanlış
monte edildiklerini veya yanlış kullanıldığını
düşünmektedir.
Bebekler, yeni yürümeye başlamış
çocuklar ve diğer çocuklar fizyolojik olarak
yetişkinlerden çok farklıdır. Gençler bile
sadece büyümüş çocuklardır. Çünkü boyları ve
iskelet yapıları tam olarak gelişmemiştir. Bu
nedenle emniyet kemerleri araç çocuk koltukları
gibi yeterli ve tam anlamıyla bir koruma
sağlayamazlar. Çocuk koltukları gerekli korumayı
sağlayacak ekstra yapılarla tasarlanmıştır.
Çocuk koruma sistemleri hızlı çarpma
etkisi esnasında "kademeli yavaşlama"yı sağlar.
Doğru monte edilmiş çocuk koruma sistemleri,
çarpma sonrası aracın durmasıyla, aracın mevcut
hızıyla ilerleyen çocuğun bedeninin de durmasını
sağlar ve başka nesnelere (insana, zemine veya
diğer araçlara) olabilecek teması da engeller.
Araç çocuk koltukları, çarpma etkisini
vücudun belli bir kısmına yönlendirmeyip, bu
etkiyi vücudun daha güçlü bölgelerine (kalça
kemiği, sırt ve omuz) dağıtarak çarpma etkisini
azaltma işlevini görür.
Çocuk koruma sistemlerini karmaşık bulan
bazı ebeveynler, bu sistemlerin çocuklarını
sıkacağını ve rahatsız edeceğini öne
sürmektedirler. Aşağıda da göreceğiniz gibi,
modern çocuk koruma sistemleri basit ve
çocukların hoşlanacağı şekilde dizayn edilmiş ve
maksimum korumayı sağlayacak niteliktedir.
Çocuklar eğer küçük yaşlardan itibaren
araç çocuk koltuğuna alışmışlarsa, büyümelerine
oranla çocuk koltuğundan daha çok
hoşlanmaktadırlar. Kendi özel koltuklarında
bulunmak onlara inanılmaz haz vermektedir. Bu
nedenle çocuk koruma sistemleri aleyhine ileri
sürülen görüşler tutarsız ve yalnızca basit
bahanelerdir.
Çocuk Koruma Sistemi Çeşitleri
Bebek Koltukları (1 yaşına ve
8-9 kg'a kadar olan çocuklar için):
Bebek koltukları doğumdan 8-9 kg ve 1 yaşına
kadar olan çocuklar için dizayn edilmiştir ve
araçlara arkaya bakacak şekilde monte edilir.
Bebek koltuğunun arkaya bakmasının nedeni
kazalarda hassas kafa ve boyun yapısına sahip
olan bebeğin daha iyi korunması içindir. Çünkü
kaza anındaki çarpma etkisi bebeğin kafa ve
boyun kısmına göre daha güçlü olan arka kısmına
yöneltilecektir. Koltuk aynı zamanda bebeğin
kafasının öne çarpmaması için ön tarafa tam
dayanmamalıdır. Bu koltuklar bebeklerin kendi
kendine hareket edebileceği döneme kadar
kullanılmalıdır.
Hareketli Çocuk Koltukları (0-4
yaş grubu ve 0-16 kg'a kadar olan çocuklar
için): 8-9 kg'mı geçen çocukların
arkaya dönük veya öne bakacak şekilde
taşınabilmelerini sağlayacak hareket
kabiliyetine sahiptir. Bu koltuklardan bazıları
1 yaşının altındaki çocuklar için arakaya bakar
durumda da kullanılmaktadır. Bu tür koltuklarda
çocuklar 9 kg'dan 18 kg'a ve 4 yaşına kadar öne
bakacak şekilde oturmalıdır. Daha sonra bir üst
düzey koruma sistemi kullanılması
önerilmektedir.
Destek Koltukları (4-8 yaş
grubu ve 28-30 kg'a kadar olan çocuklar için):
Bu koltuklar 4 yaşından büyük ve 28-30 kg'a
kadar olan çocuklardan boy ve kilo olarak
hareketli koltukları kullanamayacak ve henüz
emniyet kemeri de kullanmaya hazır olmayanlar
için geliştirilmiştir. Destek koltukları
yalnızca çocuğu korumakla kalmaz, kemerlerin
rahatça takılıp kullanılmasını ve çocuğun camdan
dışarısını seyredebilmesini de sağlar. Destek
koltuğunda yalnızca iki noktalı kemer varsa
koruyucular kullanılmalıdır. Destek koltukları,
koruyucuların iki ve üç noktalı kemerlerle
birlikte kullanılabileceği şekilde
tasarlanmıştır. Arkası yüksek olan destek
koltuklarının, hassas kafa ve boyun yapısını
daha iyi koruduğu belirlenmiştir.
Emniyet Kemerleri:
Çocuğunuzun mümkün olduğunca daha uzun süre araç
çocuk koltuğunda seyahat etmesini sağlayınız.
Boy ve kilo olarak destek koltuğunu
kullanamayacak kadar büyüdükten sonra emniyet
kemeri kullandırınız. Üç noktalı emniyet
kemerinin omuzdan gelen kısmı, omuz üzerinden ve
göğüs kafesinden çapraz geçmeli, yüz ve boyun
bölgelerine dokunmayacak şekilde ayarlanmalıdır.
İki noktalı kemerler veya üç noktalı kemerlerin
iki noktalı şeridi; kalçaların üst kısmında, ne
çok sıkı ne de çok gevşek durumda bulunmalı,
mide üzerinden geçmemelidir.
Çocuk
Koruma Sistemleriyle İlgili Genel Öneriler
göre 2001 yılında tüm kazalar içinde ölümlü ve
yaralanmalı kazalara karışan 0-15 yaş arası
çocukların toplam sayısı 7413'tür. Bu sayı
ölümlü ve yaralamalı kazaya karışan toplam
yolcuların (sürücüler hariç) % 16.03'ünü
oluşturmaktadır. Bu çocukların %32.23'ü 0-5 yaş
arasındadır.
Bu ölüm ve yaralanmaların bir çoğunun
çocuk koltuğu ve emniyet kemeri kullanarak
önlenmesi mümkündür. Bununla birlikte birçok
ebeveyn koruma sistemlerini yanlış kullanarak
çocuklarını riske atmaktadırlar. Uzmanlar çocuk
koltuklarının % 80-90'ının, araçlara yanlış
monte edildiklerini veya yanlış kullanıldığını
düşünmektedir.
Bebekler, yeni yürümeye başlamış
çocuklar ve diğer çocuklar fizyolojik olarak
yetişkinlerden çok farklıdır. Gençler bile
sadece büyümüş çocuklardır. Çünkü boyları ve
iskelet yapıları tam olarak gelişmemiştir. Bu
nedenle emniyet kemerleri araç çocuk koltukları
gibi yeterli ve tam anlamıyla bir koruma
sağlayamazlar. Çocuk koltukları gerekli korumayı
sağlayacak ekstra yapılarla tasarlanmıştır.
Çocuk koruma sistemleri hızlı çarpma
etkisi esnasında "kademeli yavaşlama"yı sağlar.
Doğru monte edilmiş çocuk koruma sistemleri,
çarpma sonrası aracın durmasıyla, aracın mevcut
hızıyla ilerleyen çocuğun bedeninin de durmasını
sağlar ve başka nesnelere (insana, zemine veya
diğer araçlara) olabilecek teması da engeller.
Araç çocuk koltukları, çarpma etkisini
vücudun belli bir kısmına yönlendirmeyip, bu
etkiyi vücudun daha güçlü bölgelerine (kalça
kemiği, sırt ve omuz) dağıtarak çarpma etkisini
azaltma işlevini görür.
Çocuk koruma sistemlerini karmaşık bulan
bazı ebeveynler, bu sistemlerin çocuklarını
sıkacağını ve rahatsız edeceğini öne
sürmektedirler. Aşağıda da göreceğiniz gibi,
modern çocuk koruma sistemleri basit ve
çocukların hoşlanacağı şekilde dizayn edilmiş ve
maksimum korumayı sağlayacak niteliktedir.
Çocuklar eğer küçük yaşlardan itibaren
araç çocuk koltuğuna alışmışlarsa, büyümelerine
oranla çocuk koltuğundan daha çok
hoşlanmaktadırlar. Kendi özel koltuklarında
bulunmak onlara inanılmaz haz vermektedir. Bu
nedenle çocuk koruma sistemleri aleyhine ileri
sürülen görüşler tutarsız ve yalnızca basit
bahanelerdir.
Çocuk Koruma Sistemi Çeşitleri
Bebek Koltukları (1 yaşına ve
8-9 kg'a kadar olan çocuklar için):
Bebek koltukları doğumdan 8-9 kg ve 1 yaşına
kadar olan çocuklar için dizayn edilmiştir ve
araçlara arkaya bakacak şekilde monte edilir.
Bebek koltuğunun arkaya bakmasının nedeni
kazalarda hassas kafa ve boyun yapısına sahip
olan bebeğin daha iyi korunması içindir. Çünkü
kaza anındaki çarpma etkisi bebeğin kafa ve
boyun kısmına göre daha güçlü olan arka kısmına
yöneltilecektir. Koltuk aynı zamanda bebeğin
kafasının öne çarpmaması için ön tarafa tam
dayanmamalıdır. Bu koltuklar bebeklerin kendi
kendine hareket edebileceği döneme kadar
kullanılmalıdır.
Hareketli Çocuk Koltukları (0-4
yaş grubu ve 0-16 kg'a kadar olan çocuklar
için): 8-9 kg'mı geçen çocukların
arkaya dönük veya öne bakacak şekilde
taşınabilmelerini sağlayacak hareket
kabiliyetine sahiptir. Bu koltuklardan bazıları
1 yaşının altındaki çocuklar için arakaya bakar
durumda da kullanılmaktadır. Bu tür koltuklarda
çocuklar 9 kg'dan 18 kg'a ve 4 yaşına kadar öne
bakacak şekilde oturmalıdır. Daha sonra bir üst
düzey koruma sistemi kullanılması
önerilmektedir.
Destek Koltukları (4-8 yaş
grubu ve 28-30 kg'a kadar olan çocuklar için):
Bu koltuklar 4 yaşından büyük ve 28-30 kg'a
kadar olan çocuklardan boy ve kilo olarak
hareketli koltukları kullanamayacak ve henüz
emniyet kemeri de kullanmaya hazır olmayanlar
için geliştirilmiştir. Destek koltukları
yalnızca çocuğu korumakla kalmaz, kemerlerin
rahatça takılıp kullanılmasını ve çocuğun camdan
dışarısını seyredebilmesini de sağlar. Destek
koltuğunda yalnızca iki noktalı kemer varsa
koruyucular kullanılmalıdır. Destek koltukları,
koruyucuların iki ve üç noktalı kemerlerle
birlikte kullanılabileceği şekilde
tasarlanmıştır. Arkası yüksek olan destek
koltuklarının, hassas kafa ve boyun yapısını
daha iyi koruduğu belirlenmiştir.
Emniyet Kemerleri:
Çocuğunuzun mümkün olduğunca daha uzun süre araç
çocuk koltuğunda seyahat etmesini sağlayınız.
Boy ve kilo olarak destek koltuğunu
kullanamayacak kadar büyüdükten sonra emniyet
kemeri kullandırınız. Üç noktalı emniyet
kemerinin omuzdan gelen kısmı, omuz üzerinden ve
göğüs kafesinden çapraz geçmeli, yüz ve boyun
bölgelerine dokunmayacak şekilde ayarlanmalıdır.
İki noktalı kemerler veya üç noktalı kemerlerin
iki noktalı şeridi; kalçaların üst kısmında, ne
çok sıkı ne de çok gevşek durumda bulunmalı,
mide üzerinden geçmemelidir.
Çocuk
Koruma Sistemleriyle İlgili Genel Öneriler
Bütün çocuklar için en güvenli yer arka
koltuktur. Çocuk koltuğu kolayca monte
edilebilecekse, çarpma noktasından en uzak
yer olan arka koltuğun orta kısmına
takılması tavsiye edilmektedir. Çocuklar
çarpma noktasına ne kadar uzak olurlarsa o
kadar güvenlidirler. (Özellikle önden
çarpmalarda yaklaşık % 29 oranında daha
güvenlidir.)
0-4 yaş kategorileri için dizayn
edilen araç çocuk koltukları yan hava
yastığı bulunan araçların ön koltuklarında
kullanılmamalıdır. Kaza anında açılan hava
yastığı koltuğa çarpıp, çocuğun ağır
yaralanmasına hatta ölümüne bile neden
olabilir.
Çocuk mutlaka ön koltukta oturtulacaksa
aracın koltuğu mümkün olduğu kadar geriye
çekilmelidir. (Özellikle yan hava yastığı
olan araçlarda.)
Araç çocuk koltuklarının; sağa sola,
arkaya öne kaymaması için, araca emniyet
kemeriyle iyice sabitlenmesi gerekir.
Yeni doğmuş bebeğin bulunduğu koltuktaki
kemerler en alttaki tokaya takılmalı ve
tokalar da omuzda veya omuz altı hizasında
bulunmalıdır. Çocuğun yaş ve kilosuna göre
kemer ayarları artırılmalıdır. Kemerler
omuzlar üzerinden ve ayakların arasından
geçmelidir.
Plastik kemer tokalarının tam olarak
takıldığından emin olunmalıdır.
Çocuk koltukları uluslar arası
standartlara uygun olmalı ve uygun olduğuna
dair etiketi olup olmadığına dikkat
edilmelidir.
Üretici talimatları ve araçlarda kullanım
kılavuzları mutlaka okunmalıdır.
Bir kazaya karışan araçtaki çocuk koltuğu
kesinlikle kullanılmamalı ve
değiştirilmelidir.
