Kusma, nefes almada zorluk, uyku hali ve diğer anormal durumlar.
Nöbet, alkol koması, felç ve şeker komasının belirtileri de
zehirlenme ile benzerlik gösterir. Eğer zehirlenme teşhisini kesin
olarak koyamıyorsanız, zehirlendiğini düşünerek hastayı
korkutucu ve paniğe sevk edici şekilde davranmayın. Acil tıbbi yardım
için doktor çağırın. Doktor gelinceye kadar hastayı
mümkün olduğunca rahat ettirmeye çalışın ve şoka girip
girmediğini yakından takip edin.
Eğer birinin zehirlendiğinden eminseniz:
1. Zehirlenmeye sebep olan ürünün üzerindeki
etikette zehirlenmeye karşı ne yapılacağı yazıyorsa, yazılanları
uygulayın.
2. Eğer hasta uyanıksa ona bir bardak su ya da süt içirin.
Vücuda alınan sıvı, zehrin vücut tarafından tutulmasını
yavaşlatır. Eğer hasta, halsiz, uykulu ve bilinçsiz ise, ya da
nöbet geçiriyorsa ağızdan herhangi bir şey verilmemelidir.
3. Zehirli maddenin üzerindeki etikette yazmadığı ve bir uzmanın
denetiminde olunmadığı sürece hastayı kusmaya zorlamayın.
4. Hastayı kusturmanız gerekiyorsa Ipecac şurubu kullanınız. Bir başka
yöntem de parmağınızla hastanın boğazının arka kısmına
dokunmaktır. Başka bir seçeneğiniz yoksa hastaya sıcak su dolu
bir bardağın içine 1 çay kaşığı kuru hardal ve 3
çay kaşığı tuz karıştırarak içirin.
5. Kustuktan sonra hastaya bir bardak su ya da süt içirin.
6. Eğer zehirli madde aynı zamanda hastanın elbiselerine, vücuduna
ya da gözüne de bulaşmış ise elbisesini çıkarın,
vücudunun zehirli madde değen kısmını ya da gözünü
bol soğuk veya ılık suyla yıkayın.
7. Acil tıbbi yardım isteyin. Eğer zehirli maddeyi
tanımlayabiliyorsanız, şişe ya da ambalajını da beraberinizde hastaneye
götürün. Eğer hasta kusmuşsa ve siz de zehri başka bir
yöntemle tanımlayamadıysanız, hastanın kusmuğundan bir miktar
numune alarak hastaneye beraberinizde götürün.
Karbon monoksit zehirlenmesi:
Ülkemizde her yıl yüzlerce kişi, ısınma amacıyla yakılan
soba veya mangallardan çıkan karbon monoksit gazından
zehirlenerek ölmektedir. Kokusuz ve renksiz bir gaz olan karbon
monoksitten kaynaklanan zehirlenme hiç farkına varılmadan
oluşur. Hafif baş ağrısından, komaya, felce ve ölüme kadar
giden ciddi sonuçları vardır. Bu yüzden havalandırması
olmayan yerlerde açıkta ateş yakılmaması, soba kullanılırken
boru ve baca temizliğine dikkat edilmesi gerekmektedir. En önemli
tedbir ise gece yatarken sobayı açık bırakmamaktır.
Karbon monoksit zehirlenmesinin belirtileri:
Sersemlik, baş dönmesi, baş ağrısı, bulantı - kusma,
bilinç düzeyinde bulanıklık, solunum sıkıntısı, görme
bozukluğu şeklinde sıralanabilir. Bu belirtileri gösteren biri
derhal açık havaya çıkartılmalıdır. Gerekirse yapay
solunum yaptırılmalı, eğer varsa oksijen verilmelidir.