Heybeliada Ruhban Okulu 809 yılında Despotla Manastırı adıyla kuruldu. 860-862 yıllarında Kazaklar tarafından yıkılan okul
Patrik Fotios'un onarımının ardından yenide açıldı. Bir
dönem Aya Tiada adıyla manastır-okul olarak sonrasında da 18.
yüzyıla kadar manastır olarak faaliyetini sürdürdü.
Kurum 1772 de yeniden kendi bünyesinde okul açtı. Bu okul
da 1821 yılında çıkan yangında yandı. 1844'de açılan yeni
binası ise 1894 depreminde büyük hasar görerek
kullanılamaz duruma geldi.
Bugünkü binanın inşa tarihi 1896. Okul Lozan'a kadar
Yüksek Ortodoks İlahiyat Okulu adını taşıdı. Lozan'dan sonra 1951
yılına kadar orta derecede meslek okulu olarak kabul edildi. Milli
Eğitim Bakanlığı'nın 8 Aralık 1950 tarih ve 927.601 sayılı kararı ile
teoloji fakültesine dönüştürüldü. 25
Eylül 1951 tarih ve 151 sayılı yazı ile de yurt dışından yabancı
öğrenci kabul etmeye başladı. Heybeliada Ruhban Okulu Anayasa
Mahkemesi'nin 12 Ocak 1971 tarih ve 1971-3 sayılı kararıyla kapatıldı.
1972 yılından itibaren Özel Heybeliada Erkek Lisesi adı ile
azınlık okulu olarak faaliyetini sürdürdü. 1952 yılında
Heybeliadada öğrenim gören 70 öğrenciden sadece 10
tanesi Türk'tü. 1971'e kadar verdiği 226 mezunun sadece 38'i
Türkiye vatandaşıydı. Okulun 127 yılda verdiği toplam 930 mezundan
343'ü psikopos
12'si psikopos Patrik seçildi. Okulun 1 Ekim 1844'teki
açılışını Fener Patrikhanesi yaptı ve bu tarihten kapanışına
kadar geçen sürede papaz yetiştirdi. Okuldan mezun olan
papazlar dini misyonlarından çok siyasi faaliyetleriyle dikkat
çektiler. Atanan metropolitler gittikleri yerlerde Türk
düşmanlığını yaydılar. Okuldaki casusluk faaliyetleri dolayısıyla
bazı patrikhane üyeleri ve metropolitler
vatandaşlık kanununu ihlal ettikleri için Türkiye'den
kovuldular. Ruhban Okulu'nun Türklerin zihnine kazınan iki
önemli mezunu var. Biri ******'ün Nutuk'ta nefretle
andığı
Patrikhane'yi fesat ve hıyanet ocağı olarak nitelemesine de sebep olan
Mavri Mira üyesi ve eski Fener Patriği Athenagoras. Diğer
ünlü Heybeli mezunu da Kıbrıs ta binlerce Türk'ün
katlinden sorumlu olan bir bebek katili ve soykırım önderi Makarios.
Patrik Fotios'un onarımının ardından yenide açıldı. Bir
dönem Aya Tiada adıyla manastır-okul olarak sonrasında da 18.
yüzyıla kadar manastır olarak faaliyetini sürdürdü.
Kurum 1772 de yeniden kendi bünyesinde okul açtı. Bu okul
da 1821 yılında çıkan yangında yandı. 1844'de açılan yeni
binası ise 1894 depreminde büyük hasar görerek
kullanılamaz duruma geldi.
Bugünkü binanın inşa tarihi 1896. Okul Lozan'a kadar
Yüksek Ortodoks İlahiyat Okulu adını taşıdı. Lozan'dan sonra 1951
yılına kadar orta derecede meslek okulu olarak kabul edildi. Milli
Eğitim Bakanlığı'nın 8 Aralık 1950 tarih ve 927.601 sayılı kararı ile
teoloji fakültesine dönüştürüldü. 25
Eylül 1951 tarih ve 151 sayılı yazı ile de yurt dışından yabancı
öğrenci kabul etmeye başladı. Heybeliada Ruhban Okulu Anayasa
Mahkemesi'nin 12 Ocak 1971 tarih ve 1971-3 sayılı kararıyla kapatıldı.
1972 yılından itibaren Özel Heybeliada Erkek Lisesi adı ile
azınlık okulu olarak faaliyetini sürdürdü. 1952 yılında
Heybeliadada öğrenim gören 70 öğrenciden sadece 10
tanesi Türk'tü. 1971'e kadar verdiği 226 mezunun sadece 38'i
Türkiye vatandaşıydı. Okulun 127 yılda verdiği toplam 930 mezundan
343'ü psikopos
12'si psikopos Patrik seçildi. Okulun 1 Ekim 1844'teki
açılışını Fener Patrikhanesi yaptı ve bu tarihten kapanışına
kadar geçen sürede papaz yetiştirdi. Okuldan mezun olan
papazlar dini misyonlarından çok siyasi faaliyetleriyle dikkat
çektiler. Atanan metropolitler gittikleri yerlerde Türk
düşmanlığını yaydılar. Okuldaki casusluk faaliyetleri dolayısıyla
bazı patrikhane üyeleri ve metropolitler
vatandaşlık kanununu ihlal ettikleri için Türkiye'den
kovuldular. Ruhban Okulu'nun Türklerin zihnine kazınan iki
önemli mezunu var. Biri ******'ün Nutuk'ta nefretle
andığı
Patrikhane'yi fesat ve hıyanet ocağı olarak nitelemesine de sebep olan
Mavri Mira üyesi ve eski Fener Patriği Athenagoras. Diğer
ünlü Heybeli mezunu da Kıbrıs ta binlerce Türk'ün
katlinden sorumlu olan bir bebek katili ve soykırım önderi Makarios.