karınca türleri

Karıncalar
her ne kadar birbirlerine benzer görünseler de, yaşayışları ve fiziksel
özellikleri açısından çok çeşitli türlere ayrılırlar. Bu canlıların
aslında yaklaşık 8800 çeşidi vardır. Her çeşidin de kendine özgü,
hayranlık verici özellikleri bulunur. Şimdi bu türlerin bir kısmını,
çarpıcı yaşam şekilleri ve özellikleriyle inceleyelim.

1. Yaprak Kesici Karıncalar

Diğer
bir adı da "atta" olan yaprak kesici karıncaların belirgin özellikleri,
koparttıkları yaprak parçalarını başlarının üstünde yuvalarına taşıma
alışkanlıklarıdır. Karıncalar, sağlamca kenetlenmiş çenelerinde
taşıdıkları, kendilerine oranla oldukça büyük yaprak parçalarının
altına gizlenirler. Bu nedenle işçi karıncaların gün boyunca
çalıştıktan sonra yuvaya dönüşleri çok ilginç bir görünüm ortaya
çıkarır. Böyle bir görüntüyle karşılaşan kişi, ormanın zemini sanki
canlanmış, yürüyormuş hissine kapılacaktır. Yaprak kesiciler yağmur
ormanlarında, yere dökülen yaprakların yaklaşık %15'ini yuvalarına
taşıyabilirler. Bu yaprak parçalarını taşımalarının sebebiyse, elbette
güneşten korunmak değildir. Karıncalar kestikleri bu yaprak parçalarını
yiyecek olarak da değerlendirmezler. Peki bu kadar yaprağı ne için
kullanırlar?

Attaların bu yaprakları mantar üretiminde
kullandıkları hayretle keşfedilmiştir. Karıncalar yaprakların kendisini
yiyemezler çünkü, vücutlarında, bitkilerde bulunan selülozu
sindirebilecek enzimler yoktur. İşçi karıncalar bu yaprak parçalarını
çiğneyerek bir yığın haline getirirler ve yuvanın yeraltındaki
odalarında saklarlar. Bu odalarda ise yaprakların üzerinde mantar
yetiştirirler. Bu yolla, büyüyen mantarların tomurcuklarından kendileri
için gerekli proteini elde ederler.

Ne var ki, attalar yuvadan
ayrıldıklarında, oluşturdukları mantar bahçesi bozulacak ve zararlı
mantarlara yenilecektir. Peki bahçelerini yalnızca "ekim" öncesinde
temizleyen attalar, zararlı mantarlardan nasıl korunabilmektedirler?
Bunun sırrı, yaprakları çiğnedikleri sırada kullandıkları tükürükte
gizlidir. Tükürük, istenmeyen mantarların oluşumunu engelleyici bir
antibiyotik ve doğru mantarın gelişimini hızlandırıcı bir madde de
içermektedir. Şimdi şunu düşünmek gerekir: Bu karıncalar mantar
yetiştirmeyi nasıl öğrenmiştir? Bir gün karıncalardan biri tesadüfen
ağzına bir yaprak alıp çiğnemiş, sonra yine tesadüfen lapa haline gelen
bu sıvıyı, tamamiyle uygun bir yer olan kuru yaprak zeminin üzerine
sermiş, arkasından yine bir tesadüf sonucu diğer karıncalar buraya
mantar parçaları getirip ekmiş, son olarak da burada yiyebilecekleri
bir besin yetişeceğini tahmin eden karıncalar bahçeyi temizleme,
gereksiz maddeleri ayıklama ve ürünü toplama işlemlerini yapmış
olabilirler mi? Sonra da gidip tek tek bütün koloniye bu işlemi
öğretmiş olduklarını düşünmek ne derece akılcı olabilir? Üstelik neden
yiyemedikleri halde o kadar yaprağı yuvalarına taşıma zahmetine
katlanmış olsunlar?

Diğer yandan bu karıncalar mantar üretimini
sağlamak için, yaprakları çiğnerken kullandıkları tükürüğü nasıl
oluşturmuş olabilirler? Bu tükürüğü bir şekilde meydana getirdikleri
düşünülse bile, tükürüğün içinde istenmeyen mantarların oluşumunu
engelleyici bir antibiyotik olmasını hangi bilgileriyle
sağlayabilirler? Böyle bir işlemi gerçekleştirebilmek için, ciddi bir
kimya bilgisine sahip olmak gerekmez mi? Bu kimya bilgisine sahip
olsalar bile-ki bu imkansızdır-nasıl olur da bu bilgiyi hayata
geçirirek tükürüklerine antibiyotik madde özelliği kazandırabilirler?

Böylesine
mucizevi bir olayı karıncaların nasıl gerçekleştirdiklerini
düşündüğünde, insanın karşısına yukarıdakilere benzer daha yüzlerce
karmaşık ve yorucu soru çıkacaktır. Ve soruların hepsi de cevapsızdır.

Buna
karşılık, eğer tek bir açıklayıcı cevap verilirse, bu soruların hepsi
cevaplanmış olur: Karıncalar, yaptıkları işi başarabilecek şekilde
tasarlanmış ve programlanmışlardır. Gözlemlenen olay, karıncaların
çiftçiliği bilerek dünyaya geldiklerini, daha doğrusu getirildiklerini
kanıtlamaya yeterlidir. Böylesine karmaşık davranışlar, zaman içinde
aşamalarla gelişebilecek basit olaylar değildir. Kapsamlı bir bilginin
ve çok üstün bir aklın eseridirler. Dolayısıyla evrim savunucularının,
zaman içinde yararlı davranışların seçildiği ve gerekli organların
mutasyonlarla geliştiği iddiaları, tamamen mantıksız hale gelmektedir.
Tüm bu bilgileri var oldukları ilk günden itibaren karıncalara veren,
onları tüm hayret verici özellikleriyle yaratan, şüphesiz "Sani"
("Sanatçı") olan Allah'tan başkası değildir. Atta karıncalarının
yukarıda anlattığımız özellikleri, karşımıza bu yazı boyunca sık sık
rastlayacağımız bir tablo çıkarmaktadır. Söz konusu olan düşünme
yeteneğinden yoksun bir canlıdır, ama bu canlı insanın bile zihnini
zorlayan büyük bir iş başarmakta, müthiş bir akıl gösterisi
sunmaktadır.

Peki bu tablodan ne çıkar?
Cevap basit ve
tektir: Madem bu hayvanın gerçekte başardığı işi yapmasını sağlayacak
bir düşünme yeteneği yoktur, o halde yaptığı akıl gösterisi, gerçekte
bize bir başkasının aklını tanıtmaktadır. Karıncayı var eden Yaratıcı,
kendi varlığını ve yaratışındaki üstünlüğü göstermek için, bu hayvana
onun "harcı" olmayan işler yaptırmaktadır. Karınca, Yaratıcısının
ilhamıyla hareket etmektedir, dolayısıyla sergilediği akıl da gerçekte
kendisini Yaratanın aklıdır.

Aslında tüm hayvanlar dünyasında
buna benzer bir durum söz konusudur. Karşımızda, müstakil bir akla ve
muhakeme yeteneğine sahip olmadıkları halde, çok üstün akıl gösterileri
sergileyen yaratıklar vardır. Karınca bunların en çarpıcılarından
biridir. Ve o da, diğer hayvanlar gibi, gerçekte kendisini eğiten
iradenin verdiği programa (ilhama) göre hareket eder. O irade sahibinin
aklını ve gücünü yansıtır.

Şimdi bu temel gerçeğin bilinciyle karıncaların üstün yeteneklerini incelemeye devam edelim.

Attaların İlgi Çekici Savunma Yöntemleri

Yaprak
kesici karınca kolonisinin orta boylu işçileri hemen hemen tüm
günlerini yaprak taşımakla geçirirler. Bu taşıma esnasında kendilerini
korumaları zorlaşmaktadır; çünkü kendilerini korumaya yarayan çeneleri
ile yaprak taşımaktadırlar. Peki kendi kendilerini koruyamadıklarına
göre kim onları korumaktadır?

Yaprak taşıyan işçi karıncaların
yanlarında sürekli daha küçük boy olan işçiler ile dolaştıkları
görülmüştür. Önceleri bu durumun tesadüf olduğu zannedilmiştir. Ancak
daha sonra bu hareketin sebebi araştırılmaya başlanmıştır. Uzun bir
inceleme sonucunda ortaya çıkan durum, gerçekten şaşırtıcı bir
işbirliğidir.

Yaprak taşımakla görevli olan orta boy karıncalar,
kendilerine düşman olan bir sinek türüne karşı ilginç bir savunma
yöntemi kullanmaktadırlar. Düşman sinek, yumurtalarını bırakmak için
son derece farklı bir yer seçmiştir; her karıncanın baş kısmına bir
tane yumurta bırakır. Karıncanın vücudunda zamanla gelişip yumurtadan
çıkan yavru sinek, hayvanın beynine kadar ilerleyerek ölümüne sebep
olur. İşte işçi karıncalar, yanlarında küçük boy yardımcıları olmadan,
her an saldırmaya hazır bu sinek türüne karşı savunmasız kalırlar.
Normal zamanlarda üzerlerine konmak isteyen sinekleri makasa benzeyen
keskin çeneleri ile derhal uzaklaştırmayı başaran işçi karıncalar,
yaprak taşırken bunu yapamazlar. Bu yüzden de kendileri adına savunma
yapacak bir başka karıncayı taşıdıkları yaprağın üzerine
yerleştirirler. Sineğin saldırısı sırasında da bu küçük koruyucular
yaprağın üzerinden düşmana karşı mücadele verirler.

Attaların Anayolları

Attaların, kestikleri yaprakları yuvalarına
taşırken kullandıkları yol, adeta minyatür bir anayol görünümündedir.
Burada yavaşça ilerleyen karıncalar, bütün dal parçacıklarını, küçük
çakıl taşlarını, çimen ve yabani otları toplar ve yan taraflara
bırakırlar. Böylece kendilerine tertemiz bir yol oluşturmuş olurlar.
Uzun bir çalışmadan sonra bu anayol, özel bir aletle yapılmış kadar
düzgün ve pürüzsüz olur.

Atta kolonisi, tek bir kum tanesi
boyutundaki işçiler, bu işçilerden kat kat büyük askerler ve orta boylu
"maraton koşucular"dan oluşur. Maraton koşucular, yuvaya yaprak
parçaları getirmek için etrafında koştururlar. Bu karıncalar öylesine
çalışkandırlar ki, her 'koşucu' karıncanın yaprak taşıyarak 4 dakika
ilerlemesi, bir insanın omuzlarında 227 kg ağırlıkla 48 km. (30 mil)
yol gitmesine denktir.

Bir Atta yuvasında, 6 metre derinliğe
kadar inebilen yumruk genişliğinde galeriler bulunur. Kum tanesi kadar
olan işçiler bu labirentleri inşa ederken, 40 ton kadar toprak
çıkarırlar. Karıncaların birkaç sene içinde yaptığı bu yuvalar,
insanların Çin Seddi'ni inşa etmesiyle kıyaslanabilecek zorlukta ve
profesyonelliktedir.

Attalar hakkında verilen bu bilgiler
şüphesiz onların sıradan, basit yaratıklar olarak görülemeyeceklerine
delildir. Son derece çalışkan olan bu karıncalar, bir insanın güçlükle
yapabileceği karmaşık işlerin üstesinden başarıyla gelmektedirler.
Şüphesiz bu yetenekleri onlara verebilecek tek güç sahibi de Allah'tır.
Tüm bu maharetleri kendi başlarına ve kendi istekleriyle kazandıklarını
söylemek, mantık kurallarına aykırı olacaktır.

Attaların Yaprak Kesme Tekniği

Karınca,
çene kemikleriyle yaprağı parçalarken bütün vücudunun titrediği
görülür. Bilim adamları bu titremenin, yaprağı sabit tuttuğunu ve
böylece kesilmesini kolaylaştırdığını farketmişlerdir. Aynı zamanda bu
titreşim sayesinde karınca, arkadaşlarına iyi bir iş üzerinde olduğu
mesajını da verir.26 İnsanlar tarafından da çok zayıf bir ses olarak
duyulabilen bu titreşimi sağlamak için karınca, karın bölgesindeki iki
küçük organı birbirine sürter. Bu titreşim, karıncanın orak şeklindeki
çene kemiklerine ulaşıncaya kadar vücut boyunca yayılır. Karınca arka
ayaklarını hızla hareket ettirirken aynı şekilde çenesini de aşağı
yukarı titreterek yaprağı ay şeklinde keser. Bu metod tıpkı çok keskin
elektrikli bir dilimleme bıçağının hareketini andırır.

Bu
teknik, yaprak kesimini kolaylaştırmaktadır. Ancak bu titreşimlerin
başka bir amaca daha hizmet ettiği bilinmektedir. Yaprak kesen bir
karıncayı görmek diğerlerini de buraya çekmektedir. Çünkü, özellikle
attaların yaşadığı iklim bölgelerindeki birçok bitki zehirlidir.
Karıncaların, her yaprağı kendilerinin test etmesi ve bu şekilde riske
girmesi onlar için büyük bir tehlikedir. Bu yüzden daima, diğerlerinin
işlerini başarıyla tamamladıkları yerlere gitmektedirler.

Dokumacı Karıncalar

Dokumacı
karıncalar ağaçlarda, kendilerine yapraklardan yuvalar yaparak
yaşarlar. Yaprakları birleştirerek çok fazla nüfusu barındırabilecek,
bir kaç ağaca hakim yuvalar oluşturabilirler.

Yuva oluşumunun
aşamaları ilginçtir. Önce işçiler tek tek, koloni bölgesi içinde
genişlemeye elverişli yerler ararlar. Uygun bir ağaç dalı bulduklarında
dalın yapraklarına dağılır, yaprakları kenarlarından çekiştirmeye
başlarlar. Bir karınca, yaprağın bir bölümünü kıvırmayı başardığında
yakınındaki işçiler de buraya yönelir ve yaprağı birlik halinde çekmeye
devam ederler. Yaprak, karıncanın boyundan daha geniş olduğunda ya da
iki yaprağın beraber çekilmesi gerektiğinde, işçiler, birleştirilmesi
gereken noktalar arasında canlı köprü vazifesi görürler. Daha sonra
zincirdeki karıncaların bazıları, yanlarındaki karıncaların sırtlarına
çıkarak zinciri kısaltır ve böylece yaprak uçlarını birleştirirler.
Yaprak çadır benzeri bir şekil aldığında, bazı karıncalar bacak ve
çeneleriyle yaprağı tutmaya devam ederken, bazıları da eski yuvaya
gidip özel yetiştirilmiş larvaları bu bölgeye taşırlar. İşçiler,
yaprağın bağlantı yerlerinde larvaları ileri geri sürterek onları bir
ipek kaynağı olarak kullanırlar. Larvaların ağızlarının hemen altındaki
girişten salgılanan ipekle yapraklar istenilen yerden tutturulur.
Kısacası larvalar birer dikiş makinası gibi kullanılırlar.

İpekleri
için büyütülmüş olan bu bir kısım larva, diğerlerinden farklı olarak
büyük ipek bezlerine sahiptir ama ebat olarak daha küçük oldukları için
rahatça taşınabilirler. Larvalar mevcut olan bütün ipeklerini, kendi
ihtiyaçlarını karşılamak yerine kolonininkini karşılamak üzere
verirler. Genişlemiş olan ipek bezlerinden yavaş yavaş ipek üretmek
yerine, en baştan bir kerede büyük miktarlarda ipek salgılarlar ve
kendi kozalarını yapmaya yeltenmezler bile. Yaşamlarının kalan
kısmında, larvaların yapması gereken herşeyi onların yerine işçi
karıncalar yapacaklardır. Anlaşıldığı gibi bu larvalar, sadece "ipek
üreticisi" olarak yaşamaktadırlar.

Karıncalar içinde böyle bir
işbirliğinin nasıl geliştiği bilim adamlarınca bir türlü
açıklanamamaktadır. Bir başka açıklanamayan konu da, iddia edilen evrim
süreci içinde, bu davranışın ilk olarak nasıl oluştuğudur. Böceklerin
kanatlarında, omurgalıların gözlerinde ve diğer biyolojik mucizelerin
varlığında olduğu gibi böylesine karmaşık ve yararlı bir hareketin ilk
canlılardan bu yana nasıl oluştuğu, Evrim'in temel ilkeleriyle
açıklanamayan bir gerçek, daha doğrusu, Evrim'i savunanlar açısından
bir çıkmazdır.

Larvaların günün birinde kendi aralarında bir
şekilde anlaşarak, "bazılarımızın, bütün koloninin ipek ihtiyacını
karşılamak amacıyla ipek üreticiliği yapması gerekiyor, ağırlığımızı ve
ipek bezlerimizi ona göre ayarlayalım" şeklinde ortak bir karar almış
olduklarını söylemek elbette akılca bir iddia olmayacaktır. O halde,
larvaların ne yapmaları gerektiğini bilerek var olduklarını kabul etmek
durumundayız. Bir başka deyişle, bu larvaları yaratan Allah, onları
yapmaları gereken işe uygun olarak şekillendirmiştir.

Hasatçı Karıncalar

Karıncaların bazıları daha önce de söylendiği
gibi, uzman birer "çiftçi"dir. Bunların arasında, biraz önce bahsedilen
attalardan başka, bir de hasatçı karıncaları saymak mümkündür.

Hasatçı
karıncaların beslenme metodları, diğer karınca türlerinin beslenme
metodlarına göre oldukça karmaşık ve zorludur. Bunlar tohum toplar ve
bunları özel olarak hazırlanmış odalarda saklarlar. Nişastalı özlerden
oluşan bu tohumlar, larvaları ve diğer işçileri doyuracak olan şekerin
üretilmesi için kullanılır. Birçok karınca tohum ve çekirdekleri
yiyecek olarak kullanırken, sadece hasatçı karıncalar, tohum toplayıp
bunları işleme üzerine kurulu bir sisteme sahiptirler.


Bu
karıncalar, gelişme mevsiminde tohumları toplar ve kuru mevsimde
kullanmak üzere depolarlar. Yuvadaki özel odalarda tohumları,
yanlışlıkla getirilen diğer maddelerden temizlerler. Bu arada
karıncaların bir grubu da yuvada kalır, tohum özlerini çiğneyerek
"karınca ekmeği"ni yaparlar. Sonra tohumdaki nişastayı, yiyebilecekleri
şekere dönüştürürler. Çiğneme sırasında salgıladıkları tükürüğün bu
dönüşümü sağladığı bilinmektedir.29

Burada bahsedilen
karıncaların elbette bir kimya eğitimi yoktur. Tükürüklerinin, rasgele
topladıkları tohumları, yiyebilecekleri şekere dönüştüreceğini de
tahmin edemezler. Ancak bu karıncaların bütün hayatları hiç
bilmedikleri, bilemeyecekleri bir dizi kimyasal dönüşüme bağlıdır.
İnsanlar dahi, karıncaların vücutlarında oluşan böyle bir dönüşme
işleminin farkında değilken ve detaylarını da yeni yeni
öğrenebilmişken, nasıl olup da karıncalar binlerce yıldır bu metodla
beslenmelerini sağlamışlardır?

Bal Karıncaları

Bir çok
karınca türü, yaprak bitlerinin "bal" denen sindirim artıklarıyla
beslenir. Bu maddenin gerçek bal ile ilişkisi yoktur. Ancak, bitki
özsularıyla beslenen bir yaprak bitinin sindirim artıkları yüksek
oranda şekerli madde içerdiği için bu ismi alır. İşte bal karıncaları
adıyla tanınan bu türün işçileri de, besinin bol olduğu aylarda, yaprak
bitlerinden, kabuklu bitlerden ve çiçeklerden bal alırlar.

Karıncaların
yaprak bitlerinden bal alma biçimleri oldukça ilginçtir. Karınca,
yaprak bitine yaklaşarak onun karnını dürtüklemeye başlar. Yaprak biti
de bir damla sindirim artığını karıncaya verir. Karıncalar, yaprak
bitlerinin karınlarını daha çok dürtükleyerek daha çok bal almaya
çalışır ve çıkan sıvıyı emerler. Peki emdikleri bu şekerli besini nasıl
kullanırlar ve bu besin daha sonra ne işe yarar?

Bal
karıncalarında bu aşamada eşsiz bir görev paylaşımı vardır: Diğer
işçiler tarafından toplanan bal özünü saklamak için bazı karıncalar
"kavanoz" görevi görürler!...

Her yuvada bir kraliçe, işçiler ve
ayrıca bal taşıyıcılar vardır. Bu karıncaların kolonileri, çoğunlukla,
işçilerin nektar toplayabildikleri cüce meşe ağaçları yakınında
bulunur. İşçiler nektarı yutup yuvalarına taşıdıktan sonra, burada
ağızlarından geri çıkararak, balı saklayacak olan genç işçilerin
ağızlarına boşaltırlar. Bal taşıyıcı karıncalar, vücutlarının alt
kısmını şişirerek bal kesesi olarak kullanırlar. İşçiler tarafından
toplanan bal özüyle beslenir ve adeta bir "fıçı" görevini görürler.
Hatta bazen büyüklükleri, küçük bir üzüm tanesi kadar olur. Balın sabit
kalabilmesi için, her odada 25-30 kadarı, ayaklarıyla tavana yapışır ve
yer değiştirmezler.30 Tavana yapışıkken, küçük ve yarı saydam bir üzüm
salkımı gibi görünürler. Eğer herhangi biri düşecek olursa, işçiler
tarafından hemen eski pozisyonuna döndürülür. Bal kavanozlarındaki bal,
karıncanın yaklaşık 8 katı ağırlığındadır.

Kışın ya da kurak
mevsimde, sıradan işçiler 'bal fıçıları'nı ziyaret ederek günlük besin
ihtiyaçlarını karşılarlar. İşçi karınca ağzını "fıçı"nınkine
yerleştirir ve "fıçı", bal kesesindeki kaslarını kasarak, ufak bir
damla bal damlatır. İşçi bu besin değeri yüksek balı, elverişsiz
mevsimlerde yiyecek olarak tüketir.

Bir canlının kendi
ağırlığının tam sekiz katı bir ağırlığa ulaşarak, bal deposu vazifesi
yapmaya karar vermesi ve bu şekilde ayaklarından asılı kalarak hiç bir
zarar görmeden yaşayabilmesi, hayret ve ilgi uyandıran bir durumdur.
Böylesine zor ve tehlikeli bir pozisyona girmeye neden ihtiyaç
duymuşlardır? Bu benzersiz depolama tekniğini düşünüp, vücut
gelişimlerini de ona göre kendileri mi kontrol etmişlerdir? Düşünün ki
bir insan, vücudunda meydana gelen en basit bir gelişime bile hakim
değilken, gerçek manada bir beyne bile sahip olmayan karıncanın bunu
kendi kendine yapabilmesi şüphesiz imkansızdır.

Bal
karıncaları yine Evrim teorisinin açıklayamadığı bir davranış
göstermektedirler. Balı depolama metodunu ve bunun için gerekli
organları tesadüfen geliştirmiş olmaları, kuşkusuz öne sürülemeyecek
kadar mantık dışı bir fikirdir. Nitekim bilimsel kaynaklarda, bu ve
benzeri konularda söylenen pek çok gerçekçi ifadeye rastlanılmaktadır.
Örneğin, Paris Üniversitesi Biyoloji Enstitüsü Direktörü Prof. Étinne
Rabaud'nun açıklaması şöyledir:

Bu örnekler (örneğin bal
karıncaları) açıkça gösteriyor ki çeşitli organlar, canlıların belirli
fonksiyonları yapabilmeleri için meydana gelmiş değil, aksine bunların
önceden varolması, belirli hareketlerin ve işlerin yapılmasına bazı kez
olanak vermiş bazı kez de vermemiştir. Bu şunu gösteriyor ki, organlar
canlıların hayat koşullarına uymalarından meydana gelmemiş, aksine
gördüğümüz gibi, hayat koşulları bu organların önceden var olmuş
olmasından ve organların fonksiyonlarından doğmuştur. Darwin'in yaptığı
gibi şu soru sorulabilir: Bu evrimde bu değişmede yaşama yeteneğini
kaybedenin temizlenmesi, ayıklanması, ya da organların yeni koşullara
uyması olayı yok mudur? Biz de diyoruz ki, olaylar böyle bir evrimin,
böyle bir değişmenin cereyan etmediği, aksine tümüyle bunun aksi bir
olayın olageldiğini ispat etmektedir.

Profesör Rabaud'nun
yaptığı bu açıklamalar, her insanın çok kısa bir an vicdanıyla
düşünerek zaten varabileceği bir sonucu bize açıkça göstermektedir: Tüm
canlılar kusursuz organları ve mükemmel davranışlarıyla, bilginin ve
aklın gerçek kaynağı olan tek bir Yaratıcı tarafından yaratılmışlardır.
Kuran'da bu gerçek şöyle ifade edilmiştir:

O Allah ki,
yaratandır, kusursuzca var edendir, 'şekil ve suret' verendir. En güzel
isimler O'nundur. Göklerde ve yerde olanların tümü O'nu tesbih
etmektedir. O, Aziz, Hakimdir. (Haşr Suresi, 24)

Odun Karıncaları

Odun
karıncaları yeraltındaki yuvalarının üzerine, çam iğnesi ve ince
dallarla inşa ettikleri tepeciklerle ünlüdürler. Yuva genellikle bir
ağaç kütüğü etrafında kurulur. Yuvanın yerin üstündeki bölümü, küçük ve
ince dallardan, yaprak saplarından ya da çam iğnelerinden yapılmıştır
ve bu kısım yuvanın çatısıdır. Bu çatı 2 m. yüksekliğe kadar
ulaşabilir. Çatı aynı zamanda yağmurun içeri girmesini önler ve çok
sıcak ya da soğuk havada, yuvanın ısısının düzenini sağlar.32

Odun
karıncaları da diğerleri gibi çok çalışkandırlar, sürekli olarak
yuvalarında değişiklik yaparlar. Orjinal yüzey katmanını aşama aşama
alt katmanlara aktarırlar, üst yüzeyin yerine de alt katmanlardan
malzeme getirirler. Karıncaların yuvada yaptıkları değişikliklerle
ilgili şöyle bir gözlem yapılmıştır: Karınca yuvasının tepeciğine mavi
sprey sıkılmış, dört gün sonra tepeciğin yeniden kahverengi olduğu
görülmüştür. Mavi parçacıklar ise yüzeyden 8-10 cm. aşağıda
bulunmuştur. 1 aylık sürede ise, bu parçacıklar 40 cm. derinliğe kadar
inmişlerdir. Daha sonra da bu mavi parçacıklar yeniden yüzeye
çıkmışlardır.

Peki, acaba karıncalar sürekli taşıma işlemini
boş yere, "iş olsun" diye mi yapmaktadırlar? Hayır... Araştırmacılar,
odun karıncalarının neden böyle daimi bir hareket halinde
bulunduklarını şu şekilde açıklamaktadırlar: Sürekli olan devr-i daim,
içteki nemli maddeleri yüzeyde düzenli olarak kurutmakta ve mantar
oluşumunu engellemektedir. Aksi takdirde, karıncalar zararlı mantarlar
tarafından işgal edilmiş bir yuvaya sahip olacaklardır.

Böyle
bir durumda iki ihtimal söz konusudur. Birinci ihtimal, insanların uzun
süren bilimsel araştırmalar neticesinde keşfettikleri, mantarın nemli
ortamlarda oluştuğu sonucunu, karıncaların kendi araştırmaları
neticesinde çok daha önce keşfedip, bu sorunu gidermek için olabilecek
en akılcı metodu geliştirmiş olmalarıdır! İkinci ihtimal ise, bu
mükemmel işlemi yürütebilmenin, ancak üstün bir aklın ilhamı ile mümkün
olabileceğidir. Birinci ihtimalin imkansızlığı ortadadır. Karıncalara
zararlı mantarlardan korunmaları gerektiğini ve ne şekilde
korunabileceklerini ilham eden, elbette sonsuz kudret sahibi Allah'tır.

Odun Karıncalarında Farklı Üreme Metodları

Odun karıncalarının
erkekleri ve kraliçeleri kanatlıdır fakat diğer küçük karınca
türlerinde olduğu gibi bir çiftleşme uçuşu yapmazlar. Çiftleşme,
yuvanın yüzeyinde ya da yakın çevrede bir yerde gerçekleşir.
Çiftleşmeden sonra, kraliçe kanatlarını kopartır ve şu 3 hareketten
birini yapar:

1. Genellikle daha önce larva olarak yaşadığı yuvasına geri döner ve yumurtalarını oraya bırakır.

2. Bazen çiftleşmeden sonra, kendisini taşıyan işçilerle birlikte yuvadan ayrılır ve yeni yuva yapacak bir yer arar.

3.
Eğer tek başına ayrılırsa, akrabalığı olan ama daha küçük türlerin,
örneğin siyah karınca Formica Fusca'nın yuvasına girip oradaki
kraliçeyi devre dışı bırakır. Kraliçe, Fusca işçilerinin bakacağı
yumurtalarını buraya yumurtlar. Bir süre için yuvada hem misafir
işçiler, hem de ev sahibi işçiler vardır. Ancak ev sahiplerinin
kraliçesi olmadığı için bir süre sonra işçileri ölür ve böylece oduncu
kraliçeler de, hiç bir şey yapmadan kurulu bir odun yuva elde etmiş
olurlar.33

Kraliçe odun karıncalarının, üçüncü maddede
bahsedilen taktiklerinde açık bir şuur görülmektedir. Ancak bu şuurun
karıncanın kendisine ait olamayacağı alenen ortadadır. Çünkü kendi
yuvasının içindeki bir kaç metre karelik alandan başka bir yer görmemiş
olan kraliçe karıncanın, hiçbir zaman görmediği, yapısını, düzenini
bilmediği bambaşka bir koloninin içine girip, bu kolonide kimi saf dışı
bırakacağını anlayıp, tüm engelleri aşarak bunu başarması... Bütün
bunlar kraliçe karıncanın, ilhamla hareket ettiğini, şüphe götürmez bir
şekilde ortaya çıkmaktadır. Bahsedilen olay, Allah'ın tüm canlılar
üzerindeki kudret ve hakimiyetini gösteren çok açık bir delildir.

Lejyoner Karıncalar

Ormanların
en korkulan hayvanlarından biri lejyoner karıncalardır. Bu karınca
topluluğuna "ordu" lakabının yakıştırılmasının sebebi, yüzbinlerce
askeri olan gerçek bir ordu disipliniyle hareket etmeleridir.

Lejyonerler
etoburdurlar ve önlerindeki herşeyi silip süpürürler. Her bir karınca
6-12 milimetre boyundadır. Fakat inanılmaz sayıları ve disiplinleri,
küçük boyutlarının dezavantajını fazlasıyla telafi eder.

Lejyonerlerin
üzerine doğrudan gün ışığının gelmesi, onları kısa zamanda öldürebilir.
Bu yüzden çoğunlukla geceleyin ya da gölgede yolculuk yaparlar. Işığa
duyarlı olmaları nedeniyle ilerlerken uzun tüneller inşa ederler.
Karıncaların büyük kısmı bu tünellerde, dışarıya çıkmadan ilerlerler.
Bu, hızlarını azaltmaz, zira güçlü çeneleri sayesinde tünelleri son
derece hızlı bir şekilde kazabilirler. Böylece yürüyüş hem hızlı hem de
gizli olarak devam eder. Lejyonerler tamamen kör olmalarına rağmen, çok
büyük ordular halinde, ateş ve su dışında tüm engelleri aşarak
ilerlerler.34

Lejyoner karıncalar, avlarını buldukları yerde
parçalar ve bu parçaları geçici yuvalarına taşırlar. Bir lejyoner
karınca kolonisi için fazla miktarda yiyeceğe ihtiyaç vardır.
Tahminlere göre, 80.000 kadar ergin karınca ve 30.000 larvadan oluşan
orta boyutlu bir koloninin günlük ihtiyacı, yarım galonluk (2.27 litre)
hayvansal yiyecektir.35

Lejyoner karıncaların sabit bir
yuvaları olmadığı için sürekli hareket halindedirler. Kolonilerin
hareketleri ve göçleri, üreme devresine bağlıdır. Kraliçe, her ay 2 gün
boyunca tahminen 25-35 bin yumurta üretir. Yumurtlamadan birkaç gün
önce koloni hareketini durdurur ve geniş bir alanda toplanır.
Karıncalar çengel şeklindeki bacaklarıyla birbirlerine tutunurlar ve
aşağıdaki resimde görüldüğü gibi geçici bir yuva oluştururlar. Ortadaki
boş alan, kraliçe ve yeni nesil için hazır oda görevini görür. Burada,
doğal olarak en yukarıdaki karıncanın bacak ve eklemlerine aşırı bir
yüklenme olur. Ama kendi ağırlıklarının birkaç yüz katı ağırlığa
dayanabilecek şekilde yaratılmış oldukları için, bütün koloniyi
zorlanmadan tutabilirler.36

Lejyoner karıncalar, gelişmekte
olan yavruların ihtiyacına göre gerektiğinde durur, gerektiğinde de
göçebe hayatına devam ederler. 20 gün kadar süren dinlenme süresinde,
hareketsiz kraliçe 50.000-100.000 yumurta üretir. Bu sırada diğer yeni
karınca nesli pupa evresindedir. Kendileri ve kraliçe için yiyecek
arayan işçiler çoğu günler, yuva merkez olacak şekilde çevreye kısa
süren akınlar yaparlar ve avlanırlar. Her akında, çok şaşırtıcı bir
şekilde yönlerini ortalama 123O değiştirerek, sürekli aynı yeri
taramanın önüne geçmiş olurlar.

Karıncalar, insanların bir alet
olmadan hesaplayamayacağı 123O'yi tek başlarına, hiç hata yapmadan
hesaplayabilirler. Bu, ciddi bir matematik bilgisine işaret etmektedir.
Oysa, karıncalar değil matematik; sayı saymayı dahi bilmezler. Bu da
onların yaptıkları bu işi, bilinçli olarak değil, özel bir ilhamla
yaptıklarını göstermektedir.

İlk larvalar yumurtadan çıktıktan
sonra, işçiler yiyecek toplarlar ve bu arada topluluk durağan kalır.
Yiyecek parçaları, doğrudan larvalara verilir. Kraliçenin tekrar
yumurtlamaya hazır olması, genellikle önceki larvaların pupa devresine
geçmeleriyle aynı zamana rastlar. Bu dönemde topluluk bir kez daha
durur. Kraliçenin yumurtlamasıyla, larvaların pupa devresine
girmelerinin aynı döneme denk gelmesi, ordunun durduğu süreyi azaltması
itibariyle bilinçli bir planlama izlenimi vermektedir.

Larvaların
gelişimi, yaşlı karıncaları yeni bir göçebe devresi başlatmaya teşvik
eder. Bu da şöyle olur: Larvalar, işçiler tarafından yalanıp
temizlendiklerinde bir salgı sızdırırlar. Yapılan araştırmalar, göç
kararında bu sıvının etkili olduğunu göstermiştir.38

Henüz bir
karınca kimliği bile kazanamamış olan larvaların, böyle bir sıvı
salgılamayı aklederek bütün koloniyi kendi ihtiyaçları lehinde
yönlendirdiklerini iddia etmek, mantıksal bir zaaf olacaktır. Akıllı
bir gözlemcinin bu olayda görebileceği tek şey, üstün bir Yaratıcı'nın
varlığı ve herşeyi kuşatan bilgi ve hakimiyetidir.

Kadife Karıncalar

Yaşamlarını
çöllerde sürdüren kadife karıncalar, aşırı kıllı bir vücut yapısına
sahiptirler. Üzerlerindeki doğal palto, ısıyı izole edici bir tabaka
görevi görür; çöldeki soğuk gecelerde ısıyı içerde tutup, gün içinde de
onları sıcaktan korur. Diğer birçok karınca türünde olduğu gibi erkek
kadife karıncalar kanatları sayesinde, havada uçarak kumun sıcağından
korunabilmektedirler. Ama dişi kadife karıncalar, kanatları olmadığı
için gün içinde sıcak kumun üzerinde dolaşmak zorundadırlar. Bu
paltoya, güneşten olduğu kadar yerden gelen sıcaklıktan korunmak için
de ihtiyaçları vardır.

Peki hayvanın uygunsuz hava koşullarından
korunabilmek için böyle bir "palto"ya sahip olmasının açıklaması nedir?
Hayvanın bunu bir "evrim süreci" içinde doğaya adaptasyon sağlayarak
kazandığını öne sürmek imkansızdır. Çünkü bu durumda pek çok soru
cevapsız kalır: Böyle bir giysiye sahip olmadan önce, dişi kadife
karıncalar sürekli yüksek ısı sebebiyle ölüyorlar mıydı? Eğer durum
buysa, nasıl olup da "tesadüfen" bir palto edinmek için nesiller boyu
beklediler? Nasıl bir "tesadüfle" bu vücuda sahip oldular?

Sorular
elbette cevapsızdır. Çünkü bu havyanların kendilerini sıcaktan
koruyacak olan "palto"larını evrimcilerin her zaman öne sürdükleri
evrim mekanizmaları ile elde etmiş olmaları imkansızdır. Çünkü bu
karıncalar, söz konusu "palto" olmadan yaşayamazlar ve çok nadir
gerçekleşen-ve hemen hepsi zararlı olan-mutasyonları bekleyecek
zamanları yoktur. Havyanların, içinde yaşadıkları iklimin koşullarına
göre tasarlandıkları açıktır.

Dişi kadife karıncalar
çiftleşmeden sonra bulundukları yerden uzaklaşarak,
faydalanabilecekleri herhangi bir tür böcek veya arı yuvası ararlar.
Bulduklarında yuvanın içine girerler. Yuvadan dışarı atılma
girişimlerinin her türlüsüne karşı tedbirlidirler ve sonuçta yuvada
kalırlar. Zira kadife karınca, arıların kovanlarına girebilecek şekilde
güçlü silah ve bir de zırha sahiptir. Dış kabukları olağanüstü denecek
kadar kalın ve serttir. Zoologlar, çelik bir iğneyi bile, kadife
karıncanın göğsüne batırmakta zorluk çektiklerini söylemektedirler.

Arı
yuvalarına yerleşebilmek için her türlü donanıma sahip bir kadife
karınca kraliçesi, bir kez yuvaya girdikten sonra artık onların bal
stoğuyla beslenir. Ayrıca her hücrede bir yumurta olacak şekilde
yumurtalarını, arıların pupa hücrelerine ya da kozalarına bırakır. Bu
yumurtalardan çıkan karınca larvaları, ev sahibi pupalarla beslenir ve
daha sonra kendileri de pupa evresine geçerler. Arılar yazın sonunda
yuvalarını terkederler. Kadife karıncalar ise, kışı bu yuvada pupa
olarak geçirirler. Bir kayda göre, çıkarılan bir hezen arısı yuvasında
76 kadife karınca ve sadece iki hezen arısı bulunmuştur.40 Bu örnek,
dişi kadife karıncanın, dişi hezen arısıyla baş etmede ne kadar etkili
ve başarılı olduğunu göstermektedir. Kraliçe kadife karınca, burada da
ince bir taktik güderek, yuvayı içten fethetmekte ve kendisini yuvanın
sahibi konumuna getirebilmektedir.

Şu durumda söylenecek şey
kadife karıncanın hezen arılarını çok iyi tanıdığı ve onları nasıl
kandırabileceğini çok iyi bildiğidir. Peki bunu ona ilham eden, arının
fiziksel özelliklerini, yaşam tarzını, yuva yapısını bilen daha doğrusu
arıyı da yaratandan başkası olabilir mi? Makul olan tek açıklama, ancak
arıları ve karıncaları ve hatta tüm canlıları yaratan tek bir
Yaratıcı'nın varlığını kabul ederek yapılandır.

Ateş Karıncaları

Ateş karıncaları küçük, kırmızı böceklerdir.
Ama bu küçüklüklerine rağmen, çok büyük işler becerebilirler. Sadece
Amerika'da 20 çeşidi bulunan bu karıncaların kraliçeleri, günde 5.000
yumurta üretebilir. Birçok karınca türü kolonisinin birkaç yüz işçisi
varken, bu türün kolonilerinin sadece işçi sayısı yarım milyon
kadardır. Ateş karıncalarının çiftleşmiş tek bir kraliçesi, 240.000
işçilik bir koloni üretebilir.

Çok saldırgan olan ateş
karıncalarının işçileri, avlarına zehirli iğneleriyle hırçınca
saldırırlar. Genç ateş karıncalarının, sürüngenleri ve geyik
yavrularını öldürdükleri ya da sakatladıkları görülmüştür. Ayrıca bu
saldırgan karıncalar, kimi zaman elektrik kablolarını parçalayarak
elektrik kesintilerine de sebep olabilirler. Bir dönem Güney Amerika'yı
istila etmişler ve insanları dehşete düşürecek zararlara sebep
olmuşlardır. O yılın bütün tanınmış gazete ve dergilerinden anlaşılan,
elektrik kablolarını keserek elektrik kesintilerine sebep olan,
ekinlere milyarlarca dolar zarar veren, asfaltları çöküntüye uğratan,
insanları sokarak alerji şoklarına sebep olan bu karıncaların,
insanları açıkça çaresiz bıraktığıdır. Güçlü çeneleri sayesinde
açtıkları tünellerle asfaltların, yolların çökmesine sebep olmuşlar ve
ayrıca çevreyi de yukarıda bahsedildiği şekilde tahrip etmişlerdir.

Mikroplardan Korunma

Amerikalı
uzmanlar ateş karıncalarının sözkonusu istilalarını engelleyebilmek
için çok çeşitli metodlar denediler. Bu amaçla karıncaların yedikleri
sineklere mikrop vererek koloni içinde bulaşıcı bir hastalık yaymayı
düşündüler. Ama hayret verici bir şekilde mikroplu sineklerin
karıncalara hiçbir zarar veremediği görüldü. Yapılan incelemelerde ise
karıncaların, canlılar dünyasındaki ilginç savunma sistemlerinden
birine sahip oldukları fark edildi: Boğazlarında yer alan mikroplardan
koruyucu bir yapı... Bu yapı sayesinde karıncaların yedikleri herhangi
bir şeyde bulunan bakteriler vücuda giremeden boğazda takılıyordu.

Ateş
karıncalarının üstün bir aklın ürünü olan korunma sistemleri bununla da
bitmez. Yuvanın çevresine ve larvaların üstüne zehir keselerinde
üretilen anti- mikrobik bir sıvıyı püskürtürler. Bu sayede de yuvayı ve
larvaları tamamen dezenfekte etmiş olurlar.

Son derece
olağanüstü bir savunma sistemi ile donanmış bu karıncalar, muhakkak ki,
bunun farkında bile değildirler. Vicdan sahibi bir insan, böyle bir
sistemin tesadüfen oluştuğunu iddia edebilir mi? Karıncaların böyle bir
sistemi kendi başlarına kurdukları da söylenemez. O halde bu filtreyi
karıncaların boğazlarına yerleştiren ve anti-mikrobik bir sıvı üretmeyi
ilham eden kimdir? Şüphesiz insanların, karıncaların ve başıboş
tesadüflerin üretemeyeceği bu özellikleri yaratan, sonsuz ilim sahibi
Allah'tır.

Çalışkan Karıncalar

Savunma ustası ateş
karıncaları, aynı zamanda çok da becerikli ve çalışkandırlar. 30 cm.
yüksekliğe ve 60 cm. genişliğe varan tepecikler inşa edip, yerin
altında 1.5 m. derinliğe inebilen labirent tüneller oluşturabilirler.
Bazı alanlarda ateş karıncaları, sayısı 350'ye varan tepecikler inşa
etmişlerdir. Bu kadar küçük canlıların, böylesine büyük yuvalar
kurabilmesi elbette çalışkanlıkları sayesindedir. Peki karıncaları
dünyanın en çalışkan canlılarından biri yapan güç nedir? Gün boyunca
hiç durmadan dinlenmeden çalışmaları ve son derece geniş alanlara
yayılmış yuvalar kurmaları gerçekten şaşırtıcıdır. Tek bir tanesi bile
"ben bugün çok çalıştım biraz dinleneyim" veya "bugün de canım hiç
çalışmak istemiyor en iyisi bir köşede oturayım" demez. Bu, gerçekten
de düşünülmesi gereken bir konudur. Unutmamak gerekir ki, insanlar bir
işi sonuçlandırmaları zaruri olduğu durumlarda bile yoruldukları veya
üşendikleri için irade kullanamadıkları zamanlar olur. Oysa karıncalar
son derece büyük bir çaba ve irade gösterip başladıkları işi mutlaka
sonuçlandırırlar. Karıncalara insanlardan daha güçlü bu iradeyi ve azmi
veren, şüphesiz tüm varlıkların tek sahibi olan Allah'tır.

Savunma Sistemini Delebilen Taktik Ustası

Ateş
karıncalarının en korkunç düşmanı, asalak bir karınca cinsi olan
Solenopsis davgeri'dir. İnsanların anlamakta bile zorlandığı çok yönlü
savunma sistemini delebilen bu canlı, yine bir başka karınca cinsidir.
Bu parazit karıncanın, ateş karıncasının yuvasına nasıl "sızdığı"
bilinmemektedir. Ama bir kez yuvaya kabul edildi mi, asalak karınca
hemen kraliçeye saldırır ve antenine, bacağına ya da boğazına
kenetlenir. İşçi karıncaların, doğal olarak bu saldırganı yoketmesi
gerekirken hiçbir şey yapmamaları, açıklama getirilmesi çok zor gibi
görünen bir konudur. Oysa bunun cevabı basittir. Parazit boğazına
kenetlenerek kraliçenin feromenini taklit etmektedir. Bundan sonra
işçiler, farkında olmadan bütün güçlerini, kraliçeyi boyunduruğu altına
alan bu asalağı beslemeye harcarlar. Çünkü feromenlerini taklit eden bu
asalağı, kendi kraliçeleri sanmaktadırlar. Kraliçeleri ise, işçiler onu
beslediklerini sanırlarken ölür.43

Çöl Karıncaları

150
Fahrenheit sıcaklığındaki kavurucu kumda yaşayabilmek, başta insanlar
olmak üzere çoğu canlı için imkansızdır. Ama bu sıcaklıkta yaşamını
sürdüren karıncalar vardır! Peki, orta boyutlu, uzun bacaklı, siyah çöl
karıncası olan Namib Ocymyrmex, bu şiddetli sıcaklıkta nasıl
yaşayabilir?

Namib karıncaları için çöldeki tipik bir gün
belli bir saatte başlamaz. Günü başlatan, standart kum yüzeyi
sıcaklığıdır ki, bu da 30 derecedir. İşte bu noktada karıncalar,
yeraltı yuvalarından çıkmaya ve yiyecek aramaya başlarlar. Vücutları
çok soğuk olduğu için muntazam hareket edemez ve sendeleyerek yürürler.
Fakat sıcaklık arttıkça, daha fazla karınca ortaya çıkar ve daha
düzgün, daha hızlı hareket etmeye başlarlar. Yuvanın iç ve dış
trafiğinin en yoğun olduğu sıcaklık 52.2 derecedir. Sıcaklık bu
noktanın üstüne çıktığında hareket devam eder, fakat ısı 67.8 dereceye
ulaştığında trafik durur. Bu sıcaklığa öğleden yaklaşık bir saat kadar
önce ulaşılır. Sıcaklığın düşmeye başladığı öğle sonrasında yemek
arayışı yeniden başlar ve yüzey sıcaklığı 30 dereceye düşene kadar
devam eder.

Bu karıncalar yaklaşık 6 gün boyunca yuvadan uzak
bir şekilde, hiçbir hayvana yem olmadan yiyecek arayabilirler. Bu süre
zarfında eve, 15-20 kez kendi ağırlıklarınca yiyecek taşırlar.

Çölde
sıcaklık karıncaların yaşayamayacağı dereceye ulaştığında yuvaya dönme
imkanı bulamayan karıncalar, sıcaktan korunmak için oldukça değişik bir
metod kullanırlar. Hava sıcaklığı kumdan yükseldikçe azalır. Örneğin,
kum sıcaklığı 67.8 derece iken, biraz yükselindiğinde hava sıcaklığı 55
dereceye düşer. Bu yüzden, kum yüzeyi sıcaklığı 52.2 dereceden fazla
olduğunda, karıncalar bitki gövdesi gibi nesnelere tırmanır ve
serinlemek için bir süre burada kalırlar. Karıncanın küçük vücudunun
sıcaklığı, kısa sürede çevresindeki sıcaklık derecesine düşer. Ağaç
gövdelerinde ise, sıcaklık 30 ile 38.3 derece arasında değişir. Bu
serinleme araları karıncanın, kavurucu sıcakta kesik kesik de olsa
yiyecek aramasını olanaklı kılar.

Yüksek sıcaklıklarda,
karınca bir kaç saniye içinde serin bir yer bulamazsa, fazla, sıcaktan
ölecektir. Aslında 52.2 dereceden yüksek kum sıcaklıklarında, her
yuvadan çıkışlarında böyle bir riske girerler. Peki ilk çöl karıncaları
bu kaçınılmaz sondan nasıl kurtulmuşlardır? Bir termometre ile havanın
sıcaklığını ölçmediklerine göre, hangi sıcaklıkta ne yapmaları
gerektiğini bilerek var olduklarını söyleyebiliriz.

Evet, çöl
karıncası çölde yaşayabilecek şekilde yaratılmış ve gerekli
özelliklerle donatılmıştır. Yaprak kesen karıncaya keskin bir çene
yaratan Allah, çöl karıncasına da sıcaklıkta kendisini nasıl koruması
gerektiğini ilham etmiştir.