ülkemizdeki Madenler Ve Enerji Kaynaklari

[AsiRuH]

Başlıca Maden Çeşitleri

Madenlerin oluşumu, çeşidi ve rezervleri arazinin jeolojik yapısına ve
oluştuğu jeolojik zamana bağlıdır. Türkiye’de 1. zamandan, 4. zamana
kadar oluşmuş araziler vardır.Volkanik faaliyetlerin sık olduğu 3.
zamanda oluşan arazi geniştir. Bu nedenle krom, demir, bakır, kurşun,
pirit gibi volkanik oluşumlu madenler çoktur.
Demir : Demir – çelik endüstrisinin en önemli hammaddesidir. Türkiye
demir cevheri rezervleri bakımından oldukça zengindir. Hemen her
bölgemizde demir cevherine rastlanmıştır. Ancak bu yataklardan 60
kadarı işletilebilmektedir
Bakır : Tarih öncesi çağlarda insanların ilk kullandığı madenlerden
biridir. Bakır rezervleri yerkabuğunun volkanik oluşum gösteren
bölgelerinde yaygın olarak bulunmaktadır. Saf bakır üretimi ülke
gereksinimini karşılamadığı için dışarıdan saf bakır alınır.
Krom : Çok sert, iyi cilalanabilen ve paslanmayan bir madendir.
Volkanik alanlarda yaygındır.Makine ile motor endüstrisinde ve
paslanmaz çelik yapımında kullanılan önemli bir madendir. Günümüz
verilerine göre, Dünya krom üretiminde Türkiye 4. sıradadır.Yurtdışına
satılan önemli bir madenimizdir.(Kütahya,Bursa, Eskişehir ve Denizli)
Bor Mineralleri (Boraks) : Kimya endüstrisinin en önemli hammaddesidir.
Türkiye rezerv bakımından Dünya’da ilk sırada yer alır. Ancak üretimi
ve dış satımı az olduğundan ekonomiye katkısı da azdır. En çok
Balıkesir ve Eskişehir yöresinde bulunur.
Kükürt : Yapay gübre üretimi ve tarım ilaçları başta olmak üzere kimya
endüstrisinde kullanılır. En büyük rezervlerimiz Göller Yöresi’ndedir.
Üretim, tüketimin az bir bölümünü karşılayamaz.Bu nedenle yurtdışından
da alınmaktadır.
Boksit : Ülkemizin en zengin rezerve sahip olduğu madenlerden biridir.
Boksit işlendikten sonra alüminyum elde edilir. Endüstride demir
cevheri ürünlerinden sonra en fazla tüketilen maden durumundadır.
Özellikle uçak gövdelerinin yapımında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Volfram (Tungstein) : Uzay ve savaş endüstrisinde kullanılan, az bulunan madendir. En zengin rezervler Uludağ’dadır.
Manganez :Türkiye’de dağınık yataklar halindedir.Saf olarak bulunmaz. Üretim tüketimi karşılamadığından dışarıdan satın alınır.
Zımpara Taşı : Metamorfik taşlar içinde bulunan, kullanım alanı geniş olan bir madendir. En zengin rezervler Ege Bölgesi’ndedir.
Tuz :Tad vermek için yemek tuzu ve bakterilerin çoğalmasını önlemek
için tuzlama tuzu olarak kullanılır.Ancak son yıllarda kimya
endüstrisinin önemli bir hammaddesi konumuna gelmiştir.Tuz Gölü ve
İzmir-Çamaltı, tuz rezervlerinin en fazla olduğu yerlerdir
Taşkömürü : Ülkemizin en geniş taşkömürü havzası Batı Karadeniz
Bölümü’ndedir. Buradaki taşkömürü havzaları I. Jeolojik zamanda
oluşmuştur. Demir – Çelik endüstrisinde enerji kaynağı olarak
kullanılan taşkömürü, aynı zamanda kimyaendüstrisinin de hammaddesidir.
Yıllık üretim 4-5 milyon ton dolayındadır. Üretim Türkiye’nin
gereksinimini karşılayamaz
Linyit : Türkiye’de rezervi en zengin olan enerji kaynağıdır. Hemen her
bölgemizde az çok linyit yatakları bulunmaktadır. Çoğunlukla yakacak
olarak ve termik santrallerde değerlendirilir. En büyük linyit havzası
Afşin-Elbistan’dadır. Yıllık net üretim 40 milyon tonu bulmaktadır.
Üretim ve tüketim aynı hızla artmaktadır
Petrol : Dünya ekonomisinin en önemli enerji kaynaklarından birincisi
durumundadır. Ancak Türkiye petrol rezervleri bakımından pek zengin
değildir. Türkiye’nin önemli petrol yatakları Güneydoğu Anadolu’da
bulunmaktadır. Türkiye’nin yıllık üretimi 2,5-3 milyon ton
dolayındadır. Üretilen petrol ülke gereksinmesinin en fazla % 20’sini
karşılayabilmektedir. Bu nedenle yurtdışından alınanlar arasında petrol
ilk sırada yer alır.