Bebek Sallamanın Amacı
Bir
haftalık bebekler günün yaklaşık yüzde 80'ini kısa
aralıklarla uyuyarak geçirirler. Bir aylık olduklarında
uyku zamanları günde 3 ila 4 kestirmeye ve 5-6 saatlik kesintisiz
bir gece uykusuna dönüşerek gittikçe azalır.
Bebeklerin geceleri uykudan uyanmaları annelerin en çok
zorlandıkları hususlardan biridir. Günümüzde uzmanlar
'bebek ağladığında karnının tok altının kuru olduğundan ve sancısının olmadığından eminseniz yattığı odanın kapısını kapatıp yanından kararlı bir şekilde uzaklasın bir süre sonra sesi kesilip uyuyacaktır' diyorlar.
Annelerin çocuklarını kitaplara bakarak büyütmeye
çalıştıkları 20. yüzyılın son çeyreğinden önce
doğan bebekler annelerinin kucaklarında ayaklarında veya bir beşikte sallanıp uyutularak büyüdüler.
Bebeklerin sallanarak uyutulmalarına
bilim adamları 'vestibular uyan' adını veriyorlar. Gerçi anneler
binlerce yıldır bebeklerini sallıyorlar ama konu araştırmacıların daha
yeni ilgisini çekiyor. Anneler sallamanın bebeği
sakinleştirdiğinden ve uyuttuğundan eminler ancak uzmanlar bunun ayrıca
bebeğin gelişimine de çok faydalı olduğu hususunda dikkati
çekiyorlar.
İç kulak işitme ve denge organlarını içeren iki bölümden oluşur
işitmede hiçbir rol oynamayan ikinci bölüm yalnızca
dengeyle ilgilidir. İçi sıvı dolu yarım daire biçiminde
üç kanaldan oluşan bu bölüme 'vestibular
labirent' denilir.
Buradaki hücreler
başın en küçük hareketi ile çalkalanan
iç-kulak sıvısının çırpıntılarıyla uyarılarak başın
açısal hareketini anında beyne iletirler. Görme duyusunun
da yardımıyla dengenin sağlanmasına yardımcı olurlar. Çok hızla
dönüp aniden durduğumuz zaman iç kulak kanallarındaki sıvı hala dönmekte olduğundan baş dönmesi denilen durum meydana gelir.
Vücut sallanırken gözler sabit bir noktaya baktığında
onlardan beyine hareket olmadığı sinyali gider. Bu iki sinyal
arasındaki fark
araba tutmasında olduğu gibi bir çeşit baş dönmesi yaratır
ve uyku getirir. Uykunun gelmesi vücut ihtiyacı olarak değil
tamamen beyinde oluşur. Devamlı hareket halinde olan başka şeyle meşgul olan bebeğin sallanarak uyutulması zordur.
Araştırmalar içkulak vestibular sistemi düzenli olarak uyarılan bebeklerin daha hızlı geliştiklerini daha erken oturup ayakta durabildiklerini gösterdiler. Salıncakta
kucakta veya ayakta sallanan bebeklerdeki reflekslerin uyarı almayan
bebeklerden daha hızlı gelişmeleri araştırmacıları bir başka yöne önemli bir çocuk sorununa yöneltti.
Hiperaktif denilen aşırı hareketli
sürekli hayal gören ve yeteneklerini geliştiremeyen
çocukların vestibular sistemlerinde bazı bozukluklara rastlandı.
Yapılan çalışmalar
mongoloid olan veya beyin felci geçirmiş olan çocukların
vestibular uyarı ile daha iyi gelişebildiklerini gösterdiler.
Araştırmacıların daha yeni farkına vardıkları bebekleri sallayarak
büyütmenin faydalarını anneler insanlığın ilk
günlerinden itibaren annelik içgüdüleri ile
hissetmişlerdi. Tabii burada bebeğin annesinin kucağında sallanırken onun sesi ve kokusu ile duyduğu mutluluğun etkisini de unutmamak gerekir.
Bir
haftalık bebekler günün yaklaşık yüzde 80'ini kısa
aralıklarla uyuyarak geçirirler. Bir aylık olduklarında
uyku zamanları günde 3 ila 4 kestirmeye ve 5-6 saatlik kesintisiz
bir gece uykusuna dönüşerek gittikçe azalır.
Bebeklerin geceleri uykudan uyanmaları annelerin en çok
zorlandıkları hususlardan biridir. Günümüzde uzmanlar
'bebek ağladığında karnının tok altının kuru olduğundan ve sancısının olmadığından eminseniz yattığı odanın kapısını kapatıp yanından kararlı bir şekilde uzaklasın bir süre sonra sesi kesilip uyuyacaktır' diyorlar.
Annelerin çocuklarını kitaplara bakarak büyütmeye
çalıştıkları 20. yüzyılın son çeyreğinden önce
doğan bebekler annelerinin kucaklarında ayaklarında veya bir beşikte sallanıp uyutularak büyüdüler.
Bebeklerin sallanarak uyutulmalarına
bilim adamları 'vestibular uyan' adını veriyorlar. Gerçi anneler
binlerce yıldır bebeklerini sallıyorlar ama konu araştırmacıların daha
yeni ilgisini çekiyor. Anneler sallamanın bebeği
sakinleştirdiğinden ve uyuttuğundan eminler ancak uzmanlar bunun ayrıca
bebeğin gelişimine de çok faydalı olduğu hususunda dikkati
çekiyorlar.
İç kulak işitme ve denge organlarını içeren iki bölümden oluşur
işitmede hiçbir rol oynamayan ikinci bölüm yalnızca
dengeyle ilgilidir. İçi sıvı dolu yarım daire biçiminde
üç kanaldan oluşan bu bölüme 'vestibular
labirent' denilir.
Buradaki hücreler
başın en küçük hareketi ile çalkalanan
iç-kulak sıvısının çırpıntılarıyla uyarılarak başın
açısal hareketini anında beyne iletirler. Görme duyusunun
da yardımıyla dengenin sağlanmasına yardımcı olurlar. Çok hızla
dönüp aniden durduğumuz zaman iç kulak kanallarındaki sıvı hala dönmekte olduğundan baş dönmesi denilen durum meydana gelir.
Vücut sallanırken gözler sabit bir noktaya baktığında
onlardan beyine hareket olmadığı sinyali gider. Bu iki sinyal
arasındaki fark
araba tutmasında olduğu gibi bir çeşit baş dönmesi yaratır
ve uyku getirir. Uykunun gelmesi vücut ihtiyacı olarak değil
tamamen beyinde oluşur. Devamlı hareket halinde olan başka şeyle meşgul olan bebeğin sallanarak uyutulması zordur.
Araştırmalar içkulak vestibular sistemi düzenli olarak uyarılan bebeklerin daha hızlı geliştiklerini daha erken oturup ayakta durabildiklerini gösterdiler. Salıncakta
kucakta veya ayakta sallanan bebeklerdeki reflekslerin uyarı almayan
bebeklerden daha hızlı gelişmeleri araştırmacıları bir başka yöne önemli bir çocuk sorununa yöneltti.
Hiperaktif denilen aşırı hareketli
sürekli hayal gören ve yeteneklerini geliştiremeyen
çocukların vestibular sistemlerinde bazı bozukluklara rastlandı.
Yapılan çalışmalar
mongoloid olan veya beyin felci geçirmiş olan çocukların
vestibular uyarı ile daha iyi gelişebildiklerini gösterdiler.
Araştırmacıların daha yeni farkına vardıkları bebekleri sallayarak
büyütmenin faydalarını anneler insanlığın ilk
günlerinden itibaren annelik içgüdüleri ile
hissetmişlerdi. Tabii burada bebeğin annesinin kucağında sallanırken onun sesi ve kokusu ile duyduğu mutluluğun etkisini de unutmamak gerekir.