süleyman demirel

süleyman demirel

9.CUMHURBAŞKANI

GÖREV SÜRESİ

16 MAYIS 1993
16 MAYIS 2000

1 Kasım 1924' te Isparta'nın Atabey ilçesine bağlı İslamköy'de doğdu.
İlköğrenimini doğduğu köyde, ortaokul ve liseyi Isparta ve Afyon'da
bitirdi. Şubat 1949'da İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat
Fakültesi'nden mezun oldu. Aynı yıl Elektrik İşleri Etüd İdaresi' nde
göreve başladı. Önce 1949-1950, daha sonra 1954-1955 yıllarında Amerika
Birleşik Devletleri'nde barajlar, sulama ve elektrifikasyon konularında
ihtisas yaptı.

1954 yılında Barajlar Dairesi Başkanı, 1955 yılında da Devlet Su İşleri
Genel Müdürü oldu. 1962-1964 yılları arasında serbest müşavir-mühendis
olarak çalıştı. Aynı yıllarda Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde su
mühendisliği konusunda dersler verdi.

Siyasî yaşamına, 1962 yılında, Adalet Partisi Genel İdare Kurulu
üyeliği ile başladı. 28 Kasım 1964 tarihinde bu partiye genel başkan
seçilmesinin ardından, kurulmasını sağladığı ve Şubat-Ekim 1965
tarihleri arasında görev yapan koalisyon hükûmetinde Başbakan
Yardımcısı olarak görev aldı.

10 Ekim 1965'de yapılan genel seçimlerde başında bulunduğu AP, yüzde 53
oy alarak tek başına iktidar oldu. Bu seçimlerde Isparta Milletvekili
olarak Parlamento'ya girdi ve Türkiye'nin 12. Başbakanı olarak hükûmeti
kurdu. Bu hükûmet 4 yıl sürdü. 10 Ekim 1969 tarihindeki genel
seçimlerde de Adalet Partisi yine tek başına iktidar oldu. Böylece, 31.
T.C. Hükûmeti'ni kurdu. Daha sonra, parti içi bir kriz dolayısı ile,
32. T.C. Hükûmeti'ni kurmak durumunda kaldı. 12 Mart 1971 muhtırası
üzerine, başbakanlık görevini bıraktı. 1971 ile 1980 arasında, 1975,
1977 ve 1979'da 3 defa daha hükûmet kurdu.

12 Eylül 1980 müdahalesi üzerine görevi bıraktı ve 7 sene yasaklı
olarak siyaset dışı kaldı. 6 Eylül 1987'de yapılan halk oylaması ile
yasaklar kaldırıldı ve 24 Eylül 1987 tarihinde, Doğru Yol Partisi Genel
Başkanlığı'na seçildi. 29 Kasım 1987'de yapılan genel seçimlerde
Isparta Milletvekili olarak tekrar TBMM'ne girdi. 20 Ekim 1991
tarihinde yapılan genel seçimler sonrasında, DYP ile Sosyaldemokrat
Halkçı Parti'nin biraraya gelerek kurduğu 49. T.C. Hükûmeti'nde
Başbakan olarak görev aldı.

30 yaşında genel müdür, 40 yaşında önce parti genel başkanı, sonra
başbakan olmuş; 12 seneye yaklaşan başbakanlık görevinde, Türkiye'nin
kalkınması ve gelişmesine büyük hizmetlerde bulunmuştur. Türkiye'nin en
genç genel müdürü, en genç başbakanı ve İsmet İnönü'den sonra en uzun
başbakanlık yapmış kişisidir. 6 dönem Isparta Milletvekilliği yapmış, 7
sene yasaklı kalmış, 6 defa hükûmetten gitmiş, 7 defa hükûmet
kurmuştur.

16 Mayıs 1993 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı olarak seçildi.

HAKKINDA YAZILANLAR

Görüntüler/
50. Yıl
Hulusi Turgut
ABC Kitabevi Yayın ve Dağıtım AŞ. / Siyaset Dizisi

Değerli Kitap Dostları, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne 50 yıldan beri
hizmet verip, ülkeye dev eserler kazandıran Cumhurbaşkanı Sayın 'le
ilgili 2 ciltlik bir belgeseli, kültür hizmetine sunmanın gurur ve
mutluluğunu yaşıyoruz. Sayın Demirel'in 1949 yılı Nisan ayında,
Elektrik İşleri Etüd İdaresi'de başlayan devlet hizmeti, 1999'da yarım
asrı tamamladı. İnşaat Yüksek Mühendisi olarak Türk insanına hizmet
vermeye koyulan Sayın Demirel, daha sonra Barajlar Dairesi Reisi,
Devlet Su İşleri Genel Müdürü, Başbakan Yardımcısı Başbakan ve nihayet
Türkiye Cumhurbaşkanı konumundaki çalışmaları ile başarasının zirvesine
ulaştı. Tükiye'nin 9. Cumhurbaşkanı Sayın 7 yılık görevini 16 Mayıs
2000'de tamamlıyor. 38 yıldan beri aktif siyasetin içerisinde bulunan
Sayın Demirel, bu süre içinde ülke kalkınması ve insanların mutluluğu
için dev projelere imzasını attı. 2000'li yılların başında da dünya
liderlerinin duayeni konumuna ulaştı. 9. Cumhurbaşkanımızı'ın görev
süresi dolmadan 40 gün önce, Türkiye'yi resmen ziyaret eden Almanya
Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Johannes Rau, bakınız Sayın
Demirel'i nasıl tarif ediyordu: "Sayın Cumhurbaşkanı, siz modern
Türkiye'nin değişim sürecini simgelemektesiniz. Siz, Türkiye
Cumhuriyeti'nin bütün aşamalarını yaşadınız ve uzun dönemlerde yönetmen
olarak şekillendirdiniz. Siz, haklı olarak bir halk adamı olmaktan
gurur duymaktasınız. Siz, inşaatçı baretini başına geçiren, eline
küreği alan ve vizyonları gerçekleştiren bir politikacısınız. Almanya,
Avrupa ve dünya sizi olağanüstü bir devlet adamı olarak takdir
etmektedir. 20. Yüzyılın ikinci yarısında hemen hemen hiçbir Türk
politikacısı ülkenin kaderine sizin kadar damgasını vurmamıştır.
Mustafa Kemal ****** bir keresinde şu sözleri telaffuz etmiştir: Bir
gezgin yalnızca yolu değil, yolun ardındaki ufku da görmek zorundadır.
Siz, siyasi yolculuğunuzda daima bu ilkeyi izlediniz."

Demirel Dönemi 12 Mart Darbesi 1965-1971
Cüneyt Arcayürek
Bilgi Yayınevi / Cüneyt Arcayürek Açıklıyor Dizisi

... Her sayfada Cüneyt Arcayürek'in değer yargılarına katılmasanız da
önemli olayların içinde soluk soluğa yaşamış bir gazeteciyle karşı
karşıya bulunduğunuzu ve gazeteciliğin ne demek olduğunu anlıyorsunuz.
Türkiye'nin tarihini yazmak isteyen kişi, Arcayürek'in kitaplarını
incelemeden bu işi yaparsa eksik kalacaktır.
-İlhan Selçuk-

Demirel'in Yokluk Yılları
Yavuz Donat
Bilgi Yayınevi / Yavuz Donat'ın Vitrininden Dizisi

Buna, "Demirel'in zor yılları" da denebilir. 12 Eylül sabahından
başlayıp, siyasi yasağın kaldırıldığı güne kadar geçen dönem...