Çin Seddi hakkında bilgi

Çin Seddi

Uzaydan bakıldığında ince, uzun bir dere gibi görülebilen, insan eliyle
yapılmış tek eser olan Çin Seddi, Çin'in kuzeybatısı boyunca uzanan
dünyanın en uzun savunma duvardır. Kalıntıları Po Hay körfezinde deniz
kıyısında başlar. Pekin'in kuzeyinden geçerek batıya yönelir ve
Huang-Ho nehrini ikiye bölerek güneybatıya uzanır. Gobi Çölü'nün
güneyinden batıya yönelerek devam eder.

İlk set, M.Ö.7. yüzyılda Chu Krallığı tarafından, günümüzdeki Henan
eyaletinde yapılmış olup fazla uzun değildir. M.Ö.3. yüzyılda Hun,
Tunguz ve Moğolların saldırılarını durdurmak ve ülkenin kuzey
sınırlarını korumak için İmparator Qin Shin Huang (Çe-Huang-Ti), burayı
boydan boya aşılmaz bir savunma duvarıyla kapatmaya karar verdi.
M.Ö.221 yılında daha önceki krallıkların yaptırdığı duvarları
birleştirek uzattı. M.Ö.3. yüzyıldan M.S.17. yüzyıla kadar Çinliler
seddi uzatmaya devam etmişlerdir. Seddi onaran ve savunma amaçlı
kullanan son hanedan Ming Hanedanı (1368-1644) olmuştur.

Seddin yıkılmış olan kısımlarıyla birlikte uzunluğu 10.000 kilometreyi
bulur. Bugün ayakta duran kısım Ming Hanedanı devrinden kalan 3.000
kilometrelik settir. Ancak asıl inşaat, M.Ö.221 ile M.S.608 yılları
arasında yapılmıştır.

Seddin kalınlık ve yüksekliği yer yer değişir. Genellikle duvarın
yüksekliği 7-10 metre, taban kalınlığı 7 metre ve üst kalınlığı ise 6
metre civarındadır. Üzerinde atlar ve arabalar gidebilmektedir. Duvar
boyunca siperlik ve okçu delikleri vardır. 200 metrede bir gözetleme
kulesi veya kale ve 9 kilometrede bir fener kulesi bulunur. Duvar
üzerinde yer yer saray ve tapınaklara da rastlanır. Bazı yerlerde
setler, kademeli savunmaya imkan verecek şekilde bir kaç sıra halinde
yapılmıştır.

Çin Seddi, en uzun sürede yapılan ve en çok insan çalıştırılan yapıdır.
M.S.555'te Beijing ile Datong arasındaki 500 km.lik duvarın yapımında
1.800.000 kişi çalıştırılmıştır. Badaling dağınınüzerinden geçen seddin
sadece 200 metrelik kısmını yapmak için bile binlerce kişi
çalıştırılmış ve bu kişilerin isimleri bir taşa yazılmıştır.

Dünyanın “7 Harikası” ndan biri olarak adlandırılan
Çin Seddi, uzun bir geçmişe sahip ve en büyük
çaplı askeri savunma projesidir. Güneybatıdaki Gansu
eyaletinde bulunan Jiayuguan’dan başlayıp, Bohay
körfezindeki Şanhayguan’da sona eren Çin
Seddi’nin uzunluğuyla ilgili farklı iddialar bulunmaktadır.
Çinli tarihçilere göre, Çin Seddi’nin
uzunluğu 6 bin kilometre olup, Çinli arkeologların kuzeybatıdaki
Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve doğudaki Şandong eyaletinde
buldukları ve Çin Seddi’ne ait olduklarını iddia ettikleri
bölümlerle seddin uzunluğu 7200 kilometreyi bulmaktadır.


Çin Seddi' nin yapım tarihi, M.Ö 9.yüzyıla uzanır.
Zamanın Orta Çin krallıkları, kuzeydeki etnik grupların
saldırılarını engellemek için, sınırlarda bulunan, duman
işaretlerinin verildiği kule ve kaleleri birbirlerine setlerle
bağlamışlardır. Çin tarihinde yaşanan İlkbahar ve Sonbahar ile
Savaşan Devletler dönemlerinde, krallıklar arasında sürekli
savaşlar yaşanırmış ve büyük devletler birbirlerinden
korunmak için, sınırlarındaki dağlara setler inşa etmişler.


Dalgalanan dağların sırtları boyunca inşa edilen Çin Seddi'nin,
dış tarafı uçurum olup, duvarlarının çoğunluğu,
büyük tuğlalar, toprak ve küçük taşlarla
dolu çuvallardan yapılmıştır. Duvar yüksekliği yaklaşık 10
metre, genişliği 4-5 metre arasındadır. Dört atın yan yana
yürüyebildiği bu genişlik, askerlerin hareketlerine, tahıl ve
silahların nakliyesine elverişli olarak yapılmıştır.



Çin Seddi'nde belli aralıklarla kuleler bulunmaktadır. Askerler,
bu kulelerde dinlenir, silahlar ve tahıllarda bu kulelerde korunurmuş.
Düşmanlar gelince, kulelerde yakılan ateşten çıkan
dumanlarla savaş işareti verilirmiş.


Günümüzde, Çin Seddi'nin askeri işlevi
kalmamasına rağmen, kendine özgü mimari güzelliği,
herkes tarafından hayranlıkla karşılanır. Çok muhteşem ve
görkemli olan Çin Seddi, kuş bakışıyla, uçan
büyük bir ejderha gibi görünmektedir.Yakından
bakıldığında, görkemli kuleleri, dimdik merdivenleri ve dağ
sırtında uzanan dalga şeklindeki yüksek duvarlarıyla,
büyük sanatsal cazibe sergiler.

Çin Seddi tarihi ve kültürel önemiyle,
yüksek turizm değerine sahiptir. Çin'de şöyle bir
söz vardır: "Çin Seddi'ne çıkmayanlar, gerçek
adam sayılmaz". Çinli ve yabancı turistler, de Çin
Seddi'ne çıkmış olmaktan gurur duyarlar. Çin Seddi 1987
yılında, "Çin'in Sembolü" olarak "Dünya Mirasları
Listesi"ne alınmıştır.



Unesco tarafından belirlenen Dünya Kültür Mirasları
Listesi'nde bulunan 730 yer arasında, Çin'den, Çin Seddi
dahil olmak üzere 29 tarihi değer bulunmaktadır. Bunlardan biri de
Terra Cotta müzesidir.