Windows 2000 Server Kurulumu

Windows 2000 Server'ın Server, Advanced Server ve Data Center Server
olarak 3 versiyonu bulunuyor. Bunlar arasındaki tek fark
destekleyebilecekleri maksimum CPU sayısı ve bellek miktarı.

Server versiyonu bile 4 GB bellek ve 4 tane CPU'yu destekliyor. Bizim kuracağımız küçük ağ için bu kesinlikle yeterli!

Kurulumunu yapacağımız makina 2 adet harddiske sahip. Şu anda bu iki
diskte tamamen boş, yani partition bile yapılmamış durumda. Biz Windows
CD'sini takıp makinayı açıyoruz. CD-ROM'dan boot edip kurulum yapacağız.


Ancak önce bilgisayarın BIOS ayarlarına girip CD-ROM'dan boot etme
özelliğini açmalıyız/ayarlamalıyız. Benim makinamda açılışta F2 tuşu
ile BIOS ekranı geliyor, sizde büyük ihtimalle DEL tuşu ile bu menüye
girilecektir.

Üstten BOOT menüsüne klavyedeki ok tuşlarıyla geldikten sonra
bilgisayarın açılışta sürücülere hangi sırada bakacağını + ve -
tuşlarıyla belirledim. Sizde bu menü biraz değişik olabilir ama aynı
mantıkla önce CD-ROM'a, sonra Removable Device(Floppy Disk yani), en
son Harddiske bakmasını sağlayın. F10 tuşuna basarak yaptığımız
değişiklikleri kaydedip çıkalım.
Şimdi Windows Kurulum CD'si takılı olduğu halde makina restart edince;
bilgisayar CD-ROM'dan açılacak ve hemen Windows yükleme menüsüne
gelecektir. Eğer sizde bir şekilde CD-ROM'dan makina açılmazsa, bir
Windows 98 Başlangıç disketi ile bilgisayarı açın. CD-ROM sürücünüz,
örneğin D: ise, alttaki komutlar ile Windows kurulumunu başlatın.

A:\> E:
D:\> CD i386
D:\i386> Winnt

Karşımıza gelip duran ekran şöyle:

Burada Enter'a basıp devap ediyoruz.
R=Repair seçeneğini şu anda kullanmayacağız ama kısaca iki farklı görevi var:
1. Recovery Console
Windows'ta bazen grafik ortamda, yani Windows açıldıktan sonra,
yapamadığımız işlemleri yapmamız gerekebilir. Bazen de grafik ortama
hiç ulaşamıyor olabiliriz. Örneğin, yeni
bir servis yükledik ve bilgisayar açılmaz oldu. Safe Mod bile bize
yardımcı olamıyor. Bu durumda yukarıdaki ekranda R sonrada C komutları
ile Recovery Console'a geçeriz. "net stop servis_ismi" ile ilgili
servisi durduruz. Recovery Console aslında bizi C:\> komut istemine
düşürmekten başka bir şey değil, ancak bunu diskimiz NTFS olsa bile
yapabiliyor(NT 4'te çok sıkıntı yaratan bir konu böylece çözülmüş
oluyor). Recovery Console altında kullanabileceğimiz Fixboot, Fixmbr
gibi güzel komutlar da var.

2. Repair
R komutundan sonra tekrar R dersek bu sefer Windows'un tekrar
yüklenmesi, registry kaydının düzeltilmesi gibi işlemleri
yapabiliyoruz. Sistem dosyalarının veya registry'nin bozulması
durumunda başvurulabilecek bir yöntem.

Biz şimdi Enter tuşuna basarak kuruluma devam edelim.




Şimdi karşımıza gelen ekranda harddiskimizin yeni ve boş bir disk
olduğunu veya varolan dosya sistemini Windows'un tanıyamadığını
belirtiyor.

C komutu ile devam edeceğiz. Bundan sonra kullanım sözleşmesi ekrana
geliyor ve F8 tuşuna basarak bu ekranı da geçiyoruz. Karşımıza alttaki
ekran geliyor.


Bu ekran önemli bir ekran ve biraz açıklama gerektiriyor. Öncelikle
sistemde iki disk takılı olduğu için 4095 MB ile başlayan iki bölüm
var. Her iki disk üzerinde de henüz hiç bölümleme yapılmamış
(Unpartitioned Space).

Burada neler yapabiliriz?

Bu ekranda ilk geldiği anda direkt enter'a basıp devam edebiliriz. Bu
durumda birinci disk üzerindeki tüm boş alan tek bir bölüm haline gelir
ve Windows bu alana kurulur.

İstersek ikinci disk üzerine gelip aynını yapabiliriz.

Veya, eğer disk alanının tamamını tek parça yapmak yerine, diski 2-3
parçaya bölmek istersek C tuşuna basarız, bize oluşturacağımız bölümün
boyutunu sorar:



Burada istediğimiz boyutu girip enter yaparsak:


Birinci disk üzerinde 2000MB (2 GB)'lık bir bölüm oluşturmuş oluruz.

Oluşan bir bölümün üzerine gelip D ve sonrada L tuşlarına basarak silmeniz mümkündür.

Bu yolla istediğimiz diskin üzerinde istediğimiz bölümlemeyi yaparız.
Daha sonra oluşturduğumuz bölümlerden hangisinin üzerine Windows'u
kurmak istiyorsak onun üzerine gelip Enter ile devam ederiz.

Eğer siz daha önceden üzerinde bilgi olan bir diske kurulum
yapacaksanız, bu ekranda zaten varolan bölümü göreceksiniz ve üzerine
gelip Enter ile devam edeceksiniz.

Peki Windows kurarken diskimizi tek parça mı yapalım, yoksa C:, D: gibi
iki üç parça mı yapalım(şu an bizde iki hd olduğu için ister istemez C:
ve D: diye iki sürümüz olacak, burada tek bir diski bölmekten
bahsediyorum)?

Windows'u kurarken, Windows'u kurduğunuz diski tek parça yapmanız en
iyisi. NT4 zamanında olduğu gibi diski iki parça yapıp, ilk parçayı FAT
formatlayıp, diğer bölümü NTFS yapmaya vs. artık ihtiyaç kalmadı.

O zaman ben önce D komutu ile size göstermek için oluşturduğum 2GB'lik
bölümü siliyorum ve tamamı boş olan alan üzerinde Enter tuşuna basarak
devam ediyorum. Kurulum programı o alanın tamamını tek bir bölüm haline
getirecek ve bana hangi dosya sistemini kullanmak istediğimi
soracaktır. İkinci diske ise şu anda ellemiyoruz, Windows kurulduktan
sonra Windows'tan onu da bölümleyip, formatlayacağız.

Şimdi bize hangi dosya sistemini kullanacağımızı soruyor. FAT dosya
sistemi MS-DOS günlerinden kalma bir çok açıdan bizim Windows 2000'den
tam anlamıyla faydalanmamıza mani olan eski bir sistem. Hatta Active
Directory'yi bile kurabilmemiz için bile NTFS dosya sistemine
ihtiyacımız var. Dolayısı ile NTFS olarak Enter ile devam ediyoruz.

Diskimiz formatlanıyor ve daha sonra disklerde bir kontrol yapıldıktan
sonra, Windows kurulum dosyaları CD-ROM'dan diske kopyalanmaya
başlıyor. Bu işlem bir miktar zaman alacaktır. Kopyalama bitince makina
kendiliğinden restart edecek ve bu sefer grafik ekranda açılacaktır.

Karşımıza gelen ilk ekran dil, klavye ayarları.

Önce üstteki "Customize" butonuna basıyoruz.

Önce alttaki kutudan "Turkic" işaretli olmalı (bu arada Turkic nedir bilen var mı?), daha sonra üstten "Turkish" seçilebiliyor.

Daha sonra "Set Default" düğmesi ve tekrar Turkish seçilimeli.

Yukarıda ki ekran OK ile kapatıldıktan sonra, alttaki "Customize"
butonuna basıyoruz, Turkish üzerine tıklayıp mavileştirdikten sonra,
"Set Default" diyoruz. Onay işareti TR Turkish'in yanına geçiyor:



Yukarıdaki ekranı OK ile kapatınca alttaki duruma gelmiş olmalıyız ve next ile devam ediyoruz.

Bundan sonra sizin karşınıza isim ve kuruluş bilgilerini gireceğiniz alttaki ekran geliyor.


Burada girdiğiniz bilgilerin teknik açıdan hiç bir önemi yok.

Daha sonra da Windows Kurulum Anahtarı/Product Key ekranı geliyor.
Buraya da CD'nin kapağındaki kodu giriyorsunuz (alttaki key geçersiz,
boşuna denemeyin).

Şimdi önemli bir adıma geldi sıra.


Bu ekranda Windows bize terminallerin bağlantısı için ne tip lisanslama
yapacağımızı soruyor. Evet, iş sadece Windows 2000 Server'ı ve Windows
2000 Pro'ları satın almakla bitmiyor. Eğer Professional yüklü makinalar
server'a bağlanacaksa her biri için bir de Client Access License
(terminal erişim lisansı) almanız gerekiyor.

İki tip lisanslama söz konusu, lisansların server tarafından kontrol
edilmesi(Per Server) ve her terminalin kendi lisansına sahip olması(Per
seat).

Per server'ı seçerseniz server üzerinde yüklü, örneğin, 5 lisansınız
oluyor. Aynı anda sadece 5 terminal server'a bağlanabiliyor. Eğer
ofiste 15 pc varsa, ancak aynı anda bunların yalnızca 5 tanesi server'a
bağlanacaksa bu düşünülebilir.

Per seat'ta ise, her terminalin kendi lisansına sahip olduğu varsayılıyor ve server'a sınırsız sayıda bağlantı kurulabiliyor.

Windows bu noktada sizi teknik olarak kısıtlamıyor. Yani bu lisanlama işi sizin vicdanınıza kalmış durumda diyebiliriz.

Ancak hemen hemen her durumda Per Seat seçeneği en uygun seçenek ve biz de bunu seçiyoruz.

Bir sonraki seçenek ise bilgisayarın ismini ve Administrator
kullanıcısının, yani sistem yöneticisi olan kullanıcının şifresini
belirlediğimiz ekran.

Bilgisayarlara isim verirken ne anlamsızca şeyler yazın (bilgisayar,
abidik_ gubidik), ne de işi abartıp 3. kattaki 2 numaralı p4, Windows
2000 Terminal Server manasına gelen "32p42000ter" gibi anlaşılması zor
şeyleri seçin. En iyisi kısaca bilgi veren, yazması ve okuması kolay
kısa kelimeler seçmektir.

Diğer önemli bir konu ise Administrator şifresi, bu şifre sizin
kurulumdan sonra sisteme giriş anahtarınızdır. Unutursanız, Windows'u
tekrar kurmanız gerekir. Şifreyi boş geçmek de iyi bir fikir değil,
çünkü Administrator kullanıcısı her türlü yetkiye sahip olacak, sistemi
göçertme yetkisi de dahil!

Bir sonraki ekran Windows ile gelen servis ve programları seçtiğimiz
alan. Biz bu alanda hiçbirşeyi değiştirmeden devam ediyoruz, çünkü
kurulumdan sonra istediğimiz gibi buradan ekleme-çıkarma yapabileceğiz.
Bu arada yeri gelmişken şunu söylemek istiyorum, bazı kullanıcılar,
"her şey sistemimde yüklü olsun" mantığıyla bu ekranda ne var ne yok
seçiyorlar. Oysa yüklenen her program ve servis diskinizden,
belleğinizden ve CPU gücünden bir miktar harcar. Gereksiz hiç bir şeyi
yüklemeyin.

Şimdi karşımıza tarih, saat ve zaman dilimi ayarları geliyor.

GMT +2 diliminde İstanbul'u seçiyoruz.

Bir sonraki ekran ağ ayarları, bunları da kurulumdan sonra belirleyeceğiz, Typical Settings olarak devam ediyoruz.

Şimdi ilginç bir ekran geldi.

Bu ekranda üstteki seçenek seçili iken (No, this ...) henüz bir ağ
olmayan veya domain olmayan bir ortamda olduğumuzu belirtiyoruz. Ve alt
kısma varsa workgroup ismini giriyoruz yada olduğu gibi bırakıyoruz. Bu
bizim seçeceğimiz seçenek.

Eğer daha önceden başka bir W2k Server kurmuş ve bir domain
oluşturmuşsak ve bu makinayı da o domain'in bir üyesi yapmak istiyorsak
o zaman ikinci seçeneği (Yes, make ...) seçiyoruz, alta domain ismini
giriyoruz.

Burada şunu açıklamak gerekiyor. Windows 2000'de, Windows'un kurulumu
ile, domain oluşturma(yani Active Directory'i yükleme) tamamen ayrı
olaylar. Domain oluşturmayı veya varolan bir domaine ek bir Domain
Controller olarak katılmayı ancak Windows kurulduktan sonra
yapabilirsiniz.

Ancak kurulum esnasında sanki bir W2k Professional kuruyormuşsunuz
gibi, varolan bir domain'e üye olabilirsiniz. Zaten şu ana kadar
yaptıklarımız ve kurulum bitene kadar yapacaklarımız, Windows 2000
Server ve Professional'de tamamen aynı. Ayrıca W2k Server ilk
kurulduğunda tamamen bir Windows 2000 Pro gibi çalışıyor, davranıyor.

Biz şimdi "No, .." seçeneği ile devam edelim.

Bu noktadan sonra yaptığımız seçimlere göre dosyaların kopyalanması ve
ayarlamaların yapılması gerçekleşiyor. Biz bu sürede hiç müdahale
etmiyoruz. Son ekranda da Windows CD-ROM'unu çıkarmamızı ve Finish
butonuna basarak kurulumu bitirmemizi söyleyen alttaki ekran geliyor.

Kurulumdan Sonra
Makina restart edecek ve ilk defa Windows 2000 Server normal bir
şekilde açılacaktır. Karşımıza CTRL+ALT ve DEL tuşlarına aynı anda
basarak login ekranını açmamızı söyleyen ilk ekran geliyor.



Ctrl+Alt+Del'den sonra Administrator kullanıcısı zaten yazılı geliyor, şifreyi giriyoruz ve OK.



Windows açılıyor ve sunucu yapılandırma sihirbazı geliyor. Biz bunu kapatacağız ve gerekli işlemleri elimizle yapacağız.



"I will configure this server later" seçiyoruz ve next diyoruz. Bir
sonraki ekranda "Show this screen at startup" yazan bir seçenek var,
onun yanındaki onayı kaldırıp, bu pencereyi çarpıdan kapatıyoruz. Artık
bu ekran karşımıza çıkmayacak.